حمله ربایش DNS چیست؟

حمله ربایش DNS، یکی از روش‌های خطرناک در فضای سایبری است که مسیر اصلی بین کاربر و وب‌سایت معتبر را تغییر می‌دهد و کاربر را به سرور جعلی هدایت می‌کند. در این حمله، مهاجم می‌تواند داده‌های حساس مانند رمز عبور، اطلاعات بانکی یا حتی هویت دیجیتال افراد را سرقت کند. انواع حملات ربایش DNS شامل ربایش در سطح کاربر، ربایش روتر و ربایش رجیسترار دامنه هستند که هر کدام روش اجرای خاص خود را دارند.

در این مقاله توضیح می‌دهیم حمله ربایش DNS چگونه اجرا می‌شود و چه نشانه‌هایی دارد. همچنین با معرفی روش‌های پیشگیری مانند استفاده از DNSSEC، به‌روزرسانی مداوم نرم‌افزارها و آموزش کاربران، مسیر ایمن‌سازی شبکه را روشن می‌کنیم. اگر به دنبال شناخت بهتر این حملات و یافتن راه‌های کاربردی برای محافظت از داده‌ها هستید، ادامه مقاله در کریپتونگار پاسخ شما خواهد بود.

حمله ربایش DNS چیست و چگونه رخ می‌دهد؟

حمله ربایش DNS یکی از حملات جدی در فضای سایبری است که در آن مهاجم مسیر اصلی درخواست‌های کاربر به وب‌سایت‌های معتبر را تغییر می‌دهد. در این روش، کاربر به جای رسیدن به مقصد واقعی، به یک سرور تقلبی منتقل می‌شود. در ظاهر هیچ تفاوتی دیده نمی‌شود، اما صفحه‌ای که باز می‌شود در کنترل هکر است. این اتفاق می‌تواند برای سرقت اطلاعات شخصی مثل رمز عبور یا اطلاعات بانکی انجام شود.

در واقع DNS همان سیستمی است که آدرس‌های اینترنتی را به IP تبدیل می‌کند. اگر این بخش تغییر داده شود، مسیر تمام کاربران هم تغییر می‌کند. به همین دلیل سرقت DNS بسیار خطرناک است و می‌تواند تعداد زیادی از افراد را به سمت یک سرور آلوده هدایت کند. این حمله بیشتر روی سیستم‌هایی اجرا می‌شود که امنیت ضعیف‌تری دارند، مثل روترهای خانگی یا سرویس‌های میزبانی ارزان‌ قیمت.

بیشتر بخوانید: حمله Erebus چیست؟ مواردی که باید درباره حمله Erebus بدانیم

نشانه های شناسایی حمله ربایش DNS

کاربران عادی معمولا به‌سختی متوجه می‌شوند که دچار DNS hijacking attack شده‌اند، چون ظاهر وب‌سایت جعلی مشابه نمونه اصلی است. با این حال، نشانه‌هایی وجود دارد که می‌توان با دقت به آن‌ها توجه کرد. یکی از نشانه‌ها باز شدن صفحات ناشناخته به جای وب‌سایت‌های اصلی است. برای نمونه، اگر آدرس بانکی وارد شود ولی به سایتی با طراحی متفاوت منتقل شوید، احتمال حمله وجود دارد.

کند شدن غیرعادی اینترنت هم می‌تواند یکی از علامت‌ها باشد. تغییر در آدرس نوار مرورگر یا مشاهده گواهی SSL (Secure Sockets Layer) نامعتبر هم از نشانه‌های مهم است. در بعضی موارد، تبلیغات مشکوک یا پاپ‌آپ‌های ناخواسته در سایت‌های معتبر دیده می‌شوند. این موارد نشان می‌دهند که اطلاعات DNS تغییر کرده‌اند. بررسی دقیق این علائم می‌تواند جلوی خسارت‌های بزرگ‌تر را بگیرد.

انواع حملات ربایش DNS و روش های اجرای آن‌ها

حمله ربایش DNS تنها یک روش ندارد و مهاجمان از چند شیوه متفاوت برای اجرای آن استفاده می‌کنند. شناخت انواع حملات ربایش DNS کمک می‌کند راهکارهای بهتری برای پیشگیری به‌کار گرفته شود. در ادامه به بررسی انواع آن می‌پردازیم.

ربایش سطح کاربر

در ربایش سطح کاربر، هدف اصلی تغییر مستقیم روی سیستم قربانی است. هکرها با ارسال بدافزار یا ایمیل آلوده، فایل‌های پیکربندی سیستم را تغییر می‌دهند. در نتیجه، حتی اگر کاربر آدرس صحیح سایت را وارد کند، مرورگر او به مسیر دیگری فرستاده می‌شود. این نوع حمله به دلیل سهولت اجرا، یکی از رایج‌ترین انواع حملات ربایش DNS است.

ربایش سطح روتر

در این مدل، مهاجم کنترل تنظیمات روتر را به دست می‌گیرد. روترها معمولا رمز عبور پیش‌فرض دارند که بسیاری از کاربران آن را تغییر نمی‌دهند. با دسترسی به تنظیمات روتر، هکر آدرس‌های DNS را تغییر می‌دهد. در نتیجه همه دستگاه‌های متصل به آن روتر، بدون اطلاع کاربر، به سایت جعلی هدایت می‌شوند.

ربایش سطح رجیسترار دامنه

این نوع حمله پیچیده‌تر از بقیه است. در این روش، هکرها به پنل رجیسترار دامنه دسترسی پیدا می‌کنند. پس از تغییر رکوردهای DNS، کاربران در سطح جهانی به سمت سرورهای آلوده هدایت می‌شوند. چنین حمله‌ای می‌تواند یک برند یا سازمان را در سطح بین‌المللی تحت تاثیر قرار دهد و خسارت مالی زیادی وارد کند.

پیامدهای امنیتی و خسارت های ناشی از حمله ربایش DNS

وقتی سرقت DNS موفق باشد، خسارت‌های زیادی به کاربر و سازمان وارد می‌کند. یکی از بزرگ‌ترین پیامدها سرقت اطلاعات شخصی مثل رمزهای بانکی است. مهاجم می‌تواند از این داده‌ها برای برداشت پول یا فروش در بازار سیاه استفاده کند.

برای کسب‌وکارها، این حمله باعث از دست رفتن اعتماد مشتریان می‌شود. کاربران وقتی متوجه می‌شوند به سایت جعلی هدایت شده‌اند، دیگر به برند اعتماد نخواهند کرد. خسارت مالی مستقیم تنها بخشی از مشکل است؛ ضربه به اعتبار سازمان می‌تواند سال‌ها ادامه داشته باشد

تهدیدات مالی و سرقت اطلاعات محرمانه

مهم‌ترین نتیجه حمله ربایش DNS سرقت مالی است. هکرها با دسترسی به رمزهای عبور بانکی یا کارت‌های اعتباری، به راحتی حساب‌ها را خالی می‌کنند. در بعضی موارد، داده‌های محرمانه سازمانی هم دزدیده می‌شوند که می‌تواند منجر به جاسوسی صنعتی شود.

آسیب به اعتبار برند و سازمان

وقتی کاربران احساس کنند که امنیت یک سایت پایین است، دیگر تمایلی به استفاده از آن ندارند. همین موضوع می‌تواند باعث کاهش فروش و درآمد شود. برای سازمان ها، آسیب به اعتبار چیزی نیست که به راحتی جبران شود.

روش های پیشگیری از حمله ربایش DNS در سال 2025

جلوگیری از حمله ربایش DNS نیاز به ترکیبی از اقدامات فنی و مدیریتی دارد. در سال 2025، با افزایش پیچیدگی حملات، توجه به این راهکارها بیش از گذشته اهمیت دارد. استفاده از تکنیک‌های امنیتی و آموزش کاربران می‌تواند احتمال موفقیت مهاجم را بسیار کم کند. مهم‌ترین روش‌های پیشگیری از ربایش DNS عبارت‌اند از:

• استفاده از DNSSEC: ابزاری استاندارد است که صحت و اصالت پاسخ‌های DNS را تضمین می‌کند. فعال‌سازی DNSSEC روی دامنه‌ها جلوی دستکاری رکوردهای DNS را می‌گیرد.
• به روزرسانی منظم نرم‌افزارها و تجهیزات: بسیاری از حملات ربایش DNS به دلیل وجود آسیب‌پذیری در روترها یا سرورهای DNS اتفاق می‌افتند. با به‌روزرسانی سیستم‌عامل‌ها، فریم‌ور روترها و سرویس‌های DNS، جلوی بهره‌برداری مهاجمان گرفته می‌شود.
• استفاده از سرویس دهنده‌های DNS امن: سرویس‌های معتبر مانند Google Public DNS یا Cloudflare DNS امنیت بالاتری دارند و می‌توانند حملات ربایش را شناسایی یا مسدود کنند.
• مانیتورینگ و ثبت لاگ‌ها: مدیران شبکه باید لاگ‌های درخواست‌های DNS را مرتب بررسی کنند تا تغییرات غیرعادی سریعا شناسایی شود. مانیتورینگ خودکار می‌تواند اولین نشانه‌های ربایش را آشکار کند.
• اعمال تنظیمات امنیتی روی روتر: کاربران خانگی باید رمز عبور پیش‌فرض روتر را تغییر دهند و دسترسی از راه دور (Remote Access) را غیرفعال کنند. این کار جلوی تغییر ناخواسته تنظیمات DNS را می‌گیرد.
• استفاده از VPN امن: کاربران می‌توانند با استفاده از VPN معتبر و امن، درخواست‌های DNS خود را رمزگذاری کنند تا مهاجمان نتوانند آن‌ها را تغییر دهند یا رهگیری کنند.
• آموزش کاربران: آموزش نشانه‌های حمله (مثل تغییر ظاهر سایت یا آدرس مشکوک در نوار مرورگر) به کاربران کمک می‌کند زودتر متوجه ربایش شوند و اقدام لازم را انجام دهند.

مقایسه حمله ربایش DNS با حملات مشابه سایبری

حمله ربایش DNS یکی از روش‌های پیچیده در دنیای امنیت سایبری است، اما بسیاری آن را با سایر حملات مشابه اشتباه می‌گیرند. در واقع، این حمله بیشتر بر تغییر مسیر ترافیک کاربر به یک مقصد جعلی تمرکز دارد، در حالی که حملات دیگر اهداف متفاوتی دنبال می‌کنند. شناخت شباهت‌ها و تفاوت‌ها میان این نوع حملات به کاربران کمک می‌کند تهدیدها را بهتر بشناسند و اقدامات محافظتی مناسب‌تری انجام دهند.

بیشتر بخوانید: آشنایی با کلاهبرداری پانزی و روش‌های شناسایی آن

تفاوت ربایش DNS با فیشینگ (Phishing)

فیشینگ تلاش می‌کند کاربر را با ایمیل یا صفحات جعلی فریب دهد تا اطلاعات شخصی خود مانند رمز عبور را وارد کند. در حالی که ربایش DNS نیازی به فریب مستقیم کاربر ندارد و ترافیک اینترنتی او را بدون اطلاعش به وب‌سایت‌های جعلی منتقل می‌کند. به بیان ساده، در فیشینگ کاربر خودش اطلاعات را می‌دهد، اما در ربایش DNS اطلاعات به شکل پنهانی سرقت می‌شود.

تفاوت ربایش DNS با حمله مرد میانی (Man-in-the-Middle)

در حمله مرد میانی (Man-in-the-Middle)، مهاجم بین کاربر و سرور اصلی قرار می‌گیرد و ارتباطات را شنود یا تغییر می‌دهد؛ اما در ربایش DNS کاربر از ابتدا به مقصد نادرست هدایت می‌شود و هیچ ارتباط مستقیمی با سرور واقعی برقرار نمی‌شود؛ بنابراین، مرد میانی بیشتر روی دستکاری داده‌های در حال انتقال تمرکز دارد، در حالی که ربایش DNS مسیر ترافیک را کاملا عوض می‌کند.

جمع بندی

حمله ربایش DNS در اصل یک بازی پنهانی بین مهاجمان و کاربران است. کاربر تصور می‌کند به سایت اصلی وصل شده اما در واقع روی نسخه جعلی قرار گرفته است. در این مقاله با انواع حملات ربایش DNS و نحوه اجرای آن‌ها آشنا شدیم. مثال‌ها نشان دادند که حتی تغییر ساده در DNS می‌تواند کل شبکه سازمان را تهدید کند.

برای جلوگیری از این خطر باید رویکردی چندلایه داشت. آموزش کاربران، به‌روزرسانی روترها، استفاده از DNS امن و پایش لحظه‌ای ترافیک از جمله گام‌های ضروری هستند. در نهایت، امنیت پایدار زمانی حاصل می‌شود که فناوری و آگاهی در کنار هم قرار بگیرند. برای دسترسی به مطالب بیشتر درباره تهدیدهای اینترنتی و روش‌های مقابله، وب‌سایت کریپتونگار بهترین نقطه شروع است.

سوالات متداول

آیا سرقت DNS همیشه قابل شناسایی است؟

خیر، بسیاری از حملات پنهان می‌مانند. تنها با پایش منظم ترافیک و استفاده از ابزار امنیتی می‌توان احتمال شناسایی را افزایش داد.

کدام صنایع بیشترین آسیب را از ربایش می‌بینند؟

بانکداری آنلاین، صرافی های ارز دیجیتال و فروشگاه‌های اینترنتی بیشترین قربانی‌اند. سرقت داده در این صنایع معمولا منجر به ضرر مالی بالاست.

آیا تغییر رمز وای فای می‌تواند مانع ربایش شود؟

بله چون بسیاری از حملات از طریق روتر انجام می‌شوند. تغییر رمز قوی و به‌روزرسانی میان‌افزار روتر، جلوی دستکاری DNS را می‌گیرد.

آیا حمله ربایش DNS روی موبایل هم رخ می‌دهد؟

بله، چون موبایل هم از DNS استفاده می‌کند. اگر تنظیمات شبکه یا اپلیکیشن آلوده باشد، مسیر ترافیک اینترنتی به‌سادگی تغییر می‌کند.