آنچه در این مطلب می‌خوانید:
این روزها توی پادکست‌ها، شبکه‌های اجتماعی و حتی برنامه‌های خبری ممکنه اصطلاح سوپر سایکل بیت کوین به گوشت خورده باشه؛ اما معنی دقیق این اصطلاح چیه؟ خیلی خلاصه بخوایم بگیم، ایده‌ی سوپر سایکل کریپتو داره تمام تصورات قبلی ما از چرخه‌ی رشد و سقوط بیت کوین رو به چالش میکشه.
حالا که بیت کوین ۱۱۰ هزار دلار رو رد کرده و شایعاتی هست که حتی دولت‌ها و شرکت‌های بزرگ میخوان بیت کوین ذخیره کنن، احتمال شروع دوران سوپر سایکل بیشتر از همیشه به نظر میرسه؛ اما این برای یک تریدر یا سرمایه گذار ارز دیجیتال چه معنی‌ای داره؟ توی این مقاله از کریپتونگار میخوایم به این موضوع بپردازیم. اگه از بیت کوین اطلاعات کافی نداری حتما به صفحه آموزش بیت کوین مراجعه کن.
سوپر سایکل بیت کوین چیست؟
اصطلاح سوپر سایکل فقط مخصوص ارزهای دیجیتال نیست. این مفهوم سال‌هاست توی بازارهای مالی وجود داره و به دوره‌های خیلی طولانی رشد مداوم اشاره داره، دوره‌هایی که حتی میتونن ساختار اقتصادها رو تغییر بدن.
وقتی این اتفاق توی دنیای کریپتو میافته، میگن سوپر سایکل بیت کوین یا سوپر سایکل کریپتو. چون معمولا بازار ارز دیجیتال پر از حباب‌های کوتاه مدته که با هیجان و شایعات شکل میگیرن، ولی یه سوپر سایکل یعنی بازار گاوی بلند مدت و پایدار.
اولین بار دن هلد (Dan Held) از افراد معروف حوزه کریپتو این اصطلاح رو مطرح کرد. اون معتقد بود بیت کوین در شرایط خاص میتونه وارد چرخه‌ای بشه که اونقدر قدرتمنده که دیگه اصلاح سنگین بعد از رشد رو تجربه نکنه. به گفته‌ی اون، بی‌ثباتی اقتصاد جهانی، رشد فناوری و ورود سرمایه گذاران نهادی میتونه همچین موجی بسازه.
از نظر اون، اگه افراد زیادی در مدت کوتاهی بیت کوین رو بپذیرن، شاید دیگه اون سقوط‌های سنگین گذشته تکرار نشن؛ یعنی به‌جای اوج و سقوط شدید، قیمت با اصلاحات جزئی به رشد خودش ادامه بده.
تفاوت سوپر سایکل با چرخه‌های معمولی چیست؟
تاریخ نشون داده قیمت بیت کوین معمولا طبق یک الگوی مشخص حرکت میکنه. این چرخه‌ها معمولا با هاوینگ (نصف شدن پاداش استخراج) که هر چهار سال یه بار اتفاق میافته، هماهنگ هستن. هاوینگ باعث کاهش عرضه میشه و در نتیجه یه رشد قوی شروع میشه که بعدش معمولا با سقوط و یه دوره‌ی طولانی تثبیت همراهه.
اما توی سوپر سیکل بیت کوین، داستان فرق میکنه. این‌جا فقط عرضه نیست که اثر میذاره، بلکه موج عظیمی از تقاضا و پذیرش ایجاد میشه که هر اصلاح قیمتی رو بی‌اثر میکنه.
بیشتر بخوانید: هاوینگ چیست؟
عوامل کلیدی که باعث شکل گیری سوپر سایکل می شوند
قبل از اینکه فکر کنیم قطعا داریم وارد سوپر سایکل میشیم، باید بپرسیم چرا الان؟ چه فرقی بین چرخه‌ی فعلی و سال‌های قبل وجود داره؟
در واقع یه دلیل خاص وجود نداره، بلکه چند روند بزرگ و همزمان توی بازار، اقتصاد و حتی جامعه در حال رخ دادنه که کنار هم شرایطی ساختن که بعضیا معتقدن شروع یه دوران بی‌سابقه در تاریخ کریپتوئه.
۱. ورود سرمایه گذاران نهادی
این شاید واضح‌ترین نشونه‌ی تغییره. قبلا بیت کوین فقط بین افراد خاص و جوامع آنلاین معروف بود؛ اما حالا توی گزارش‌های مالی شرکت‌ها و صندوق‌های ETF هم دیده میشه.
بلک راک (BlackRock)، بزرگ‌ترین شرکت مدیریت دارایی دنیا، اوایل سال ۲۰۲۴ یک صندوق ETF اسپات بیت کوین راه انداخت و تا پایان سال بیش از ۳۷ میلیارد دلار جذب کرد که این نشونه‌ای واضح از پذیرش نهادی بیت کوین هست.
مایکرو‌استراتژی هنوزم پیشتازه و با داشتن بیش از ۲۱۴ هزار بیت کوین (حدود ۲۳ میلیارد دلار در سه‌ماهه‌ی اول ۲۰۲۵) رکورد داره.
صندوق‌های بازنشستگی، صندوق‌های ثروت ملی و حتی بعضی دولت‌ها هم دارن وارد میشن. وقتی میلیاردها دلار به صورت بلند مدت وارد میشه و در کیف پول سرد ذخیره میشه، سقوط ناگهانی خیلی سخت‌تر اتفاق میافته.
بیشتر بخوانید: چگونه ETF بیت کوین بخریم؟
۲. بی ثباتی اقتصاد جهانی
اقتصاد جهانی در وضعیت ناپایداریه. تورم بالاست، رشد اقتصادی کند شده و اعتماد به ارزهای فیات در حال از بین رفتنه. بانک‌های مرکزی بین دو راهی سختی گیر کردن؛ یا باید با تورم بجنگن یا از رکود جلوگیری کنن.
در کشورهای در حال توسعه، کاهش ارزش پول باعث شده مردم به سمت دارایی‌های جایگزین مثل بیت کوین برن. در آمریکا هم بدهی‌های بالا و بی‌اعتمادی سیاسی باعث شده سرمایه گذارا دنبال دارایی‌هایی باشن که وابسته به دولت نباشن. در چنین شرایطی، بیت کوین با عرضه‌ی محدود و ماهیت غیرمتمرکز خودش به یه ابزار پوشش ریسک جذاب تبدیل شده.
۳. قدرت شبکه و داده‌های آنچین بیت کوین
تقریبا همه‌ی شاخص‌های آنچین نشون میدن بیت کوین در وضعیت بسیار سالمیه. در آوریل ۲۰۲۵ بیش از ۸۰۰ هزار آدرس فعال در روز وجود داشته و هش ریت به بالاترین سطح تاریخ رسیده.
تعداد کیف پول هایی که بیش از ۱ بیت کوین دارن هم به نزدیک یه میلیون رسیده. موج HODL (نگه‌داری طولانی مدت) هم نشون میده مردم دارن بیشتر از قبل کوین هاشون رو نگه میدارن، یعنی انتظار رشد دارن. این رفتار، نشونه‌ی یه روند بلند مدته نه یه رشد مقطعی و هیجانی.
۴. تغییر نگرش اجتماعی
تحول فرهنگی هم به اندازه‌ی سرمایه اهمیت داره. دیگه بیت کوین سوژه‌ی شوخی‌های تلویزیونی نیست. دانشگاه‌ها دارن درس‌های مرتبط با کریپتو ارائه میدن. بحث سیاست گذاری ارز دیجیتال توی مجلس‌ها و نشست‌های G7 داغه.
جستجوهای گوگل برای عباراتی مثل «سرمایه گذاری در بیت کوین»، «مالیات کریپتو» و «چطور بیت کوین بخرم» در سه‌ماهه‌ی اول ۲۰۲۵ جهش کرده. سرمایه گذاران خرد دیگه فقط دنبال میم کوین نیستن؛ دارن آگاهانه و بلند مدت روی بیت کوین سرمایه گذاری میکنن.
چرخه های تاریخی بیت کوین؛ درس هایی از گذشته
برای پیش بینی آینده‌ی بیت کوین، باید بدونیم گذشته‌اش چطور بوده. بازار هیچ‌وقت خطی حرکت نکرده؛ همیشه به شکل موجی، احساسی و گاهی دردناک جلو رفته. هر چرخه‌ی گاوی اثر خودش رو روی ذهن تریدرها گذاشته.
۲۰۱۳: دوران ناشناختگی
سال ۲۰۱۳ بیت کوین هنوز برای بیشتر مردم ناشناخته بود، ولی قیمتش از ۱۳ دلار به بالای ۱۱۰۰ دلار رسید؛ رشد بیش از ۸۴۰۰ درصدی در کمتر از یک سال.
عامل رشد؟ پذیرش اولیه، عرضه‌ی محدود و شایعات زیاد. اون زمان بیشتر تریدرها تازه‌کار بودن و هیچ قانون یا تجربه‌ای وجود نداشت.
۲۰۱۷: تب خرده فروشی
۲۰۱۷ سال جنون ICOها بود. مردم عادی دنبال یک‌شبه پولدار شدن بودن. بیت کوین از ۱۰۰۰ دلار به نزدیک ۲۰ هزار دلار رسید.
تب فومو (Fomo)، تبلیغات یوتیوب و ثبت‌نام‌های شبانه در صرافی کوین بیس بازار رو داغ کرده بود. اما همزمان ضعف‌های بازار هم مشخص شد؛ شلوغی شبکه، نبود قوانین شفاف و سفته بازی محض.
۲۰۲۱: ورود سرمایه گذاران بزرگ
۲۰۲۱ نقطه‌ی عطف بود. تسلا بیت کوین خرید، مایکرو‌استراتژی سرمایه گذاری‌اش رو افزایش داد و السالوادور بیت کوین رو پول رسمی اعلام کرد (که البته تا ۲۰۲۵ این قانون لغو شده).
قیمت تا ۶۹ هزار دلار بالا رفت. صندوق‌های آتی راه افتادن و زیرساخت‌ها حرفه‌ای‌تر شدن. این چرخه هنوز سوپر سایکل نبود، ولی نشون داد ورود نهادهای بزرگ چقدر میتونه بازار رو تغییر بده.
آیا ۲۰۲۴–۲۰۲۵ اولین سوپر سایکل واقعی بیت کوین بود؟
آیا ما هنوز توی همون چرخه‌ی چهارساله گیر کردیم؟ یا داریم وارد یه مرحله‌ی جدید میشیم که قوانین قبلی دیگه جواب نمیدن؟
دلایل کارشناسانی که معتقدند سوپر سایکل بیت کوین شروع شده:
- ورود سرمایه‌ی نهادی: فقط یک ماه بعد از تایید ETFها بیش از ۷۱ میلیارد دلار وارد بیت کوین ETFها شد. وقتی صندوق‌های بازنشستگی و دولت‌ها خرید میکنن، یعنی داستان جدیه.
- اقتصاد جهانی در حال فروپاشی: تورم بالا رفته، ارزهای ملی مثل پزو آرژانتین و لیر ترکیه نصف ارزششون رو از دست دادن. مردم دنبال پناهگاه ارزش هستن.
- کریپتو وارد سیاست شده: طرح ایجاد «ذخیره فدرال بیت کوین» از سوی ترامپ فقط یه شوخی نبود، بلکه نشونه‌ی رسمی شدن نقش بیت کوینه.
و دلایل کسانی که خلاف این نظریه رو باور دارن:
- چرخه‌ها هنوز مهم هستن: هر رشد شدیدی بعدش اصلاح داشته؛ بعد از ۲۰۲۱ هم بازار ۷۵ درصد افت کرد.
- قوانین هنوز مبهم هستن: در حالی که بعضی کشورها از کریپتو حمایت میکنن، بعضی سیاستمدارها (مثل سناتور استرالیایی جرارد رنیک) بیت کوین رو «طرح پانزی» خوندن.
- نوسان شدید: با وجود رشد قوی، بیت کوین هنوز نوسان‌های دو رقمی در یه روز داره، که برای سرمایه گذاران بزرگ ترسناکه.
بیشتر بخوانید: صندوق قابل معامله چیست؟ درباره ETF در ارزهای دیجیتال بیشتر بدانیم
نظر کارشناسان در خصوص سوپر سیکل بیت کوین
حالا بیایید نظرات کارشناسان حول سوپر سایکل بیت کوین رو بررسی کنیم:
- «پیتر چونگ» از شرکت Presto Labs پیش بینی کرده بیت کوین تا پایان ۲۰۲۵ به ۲۱۰ هزار دلار میرسه و دلیلش رو پذیرش نهادی و نقدینگی جهانی میدونه.
- «مایک مارشال» از Amberdata معتقده وارد دوران سوپر سایکل جدیدی شدیم که با رشد ETFها و قوانین شفاف‌تر حمایت میشه.
- «آلیس لیو» از کوین مارکت کپ میگه این دوران میتونه بازار مالی رو متحول کنه، ولی هشدار داده نباید بدون تحلیل وارد بیت کوین شد.
چطور توی سوپر سایکل معامله کنیم؟
وقتی بازار وارد یه سوپر سایکل میشه، کنترل هیجان و برنامه‌ریزی استراتژیک از نون شب واجب‌تره.
- مدیریت ریسک؛ شجاع باش ولی بی‌فکر نه.
- تنوع بده؛ همه‌چیز رو روی بیت کوین نذار. میتونی بخشی رو روی اتریوم، استیبل کوین یا حتی دارایی‌های غیردیجیتال بذاری.
- احساسات خطرناکن؛ ترس از جا موندن، هیجان یا وحشت، تصمیم گیری رو خراب میکنن؛ با برنامه پیش برو نه با هیجان.
- آگاه باش ولی غرق در خبر نشو.
- به داده نگاه کن نه درام؛ دنبال عدد و آمار باش نه شایعه‌های توی توییتر.
- به موج نپیوند؛ اگه همه دارن فریاد میزنن «الان بخر!»، احتمالا دیر شده؛ بهترین خریدها توی سکوت انجام میشن.
جمع بندی
در حال حاضر با توجه به کاهش عرضه بعد از هاوینگ، همه‌چیز انگار برای یه سوپر سایکل آماده‌ست.
نشونه‌ها هم زیادن؛ ورود بی‌سابقه‌ی سرمایه‌ی نهادی، شرایط اقتصادی مساعد برای بیت کوین و بازگشت علاقه‌ی سرمایه گذاران خرد با دید آگاهانه‌تر.
اما هنوز باید محتاط بود. تاریخ یک شبه تغییر نمیکنه. بازار کریپتو همچنان پرنوسانه و تحت تاثیر قانون‌گذاری‌ها و اتفاقات غیرمنتظره قرار داره.
سوالات متداول
۱. سوپر سایکل بیت کوین چیه؟
یعنی بیت کوین (و شاید بقیه ارزهای بزرگ) از الگوی سنتی رشد و سقوط خودش خارج بشه و وارد یه دوره‌ی طولانی رشد مداوم بشه؛ بدون سقوط شدید یا «زمستون کریپتو».
۲. آیا تا به حال سوپر سایکل بیت کوین اتفاق افتاده؟
نه هنوز؛ همه‌ی رشدهای بزرگ قبلی (۲۰۱۳، ۲۰۱۷، ۲۰۲۱) با یک ریزش سنگین تموم شدن. سوپر سایکل اگه اتفاق بیفته، با اصلاح‌های کمتر و رشد آهسته‌تر اما پایدارتر همراه میشه.
۳. چه چیزی میتونه باعث شروع سوپر سایکل بشه؟
ورود سرمایه‌های کلان وال‌استریت، کاهش اعتماد به بانک‌های مرکزی، گرایش مردم به دارایی‌های دیجیتال و رشد تقاضای جهانی سریع‌تر از عرضه.
