هایپرلیکویید (Hyperliquid) چیست و چگونه کار می کند؟

هایپرلیکویید چیست و چرا تبدیل به یکی از مهم ترین صرافی های ارز دیجیتال غیرمتمرکز شده؟ Hyperliquid با ترکیب سرعت صرافی های متمرکز و امنیت بلاکچین اختصاصی خود، تجربه ای بی نظیر از ترید اسپات و پرپچوال رو ارائه میده. تو این مقاله به بررسی دقیق ساختار، توکن HYPE، ویژگی ها، مزایا، معایب و آینده این پلتفرم پیشرفته خواهیم پرداخت.

هایپرلیکویید (Hyperliquid) چیست؟

هایپرلیکویید در اصل یه صرافی ارز دیجیتال غیرمتمرکز نسل جدیده که رو بلاکچین لایه یک اختصاصی خودش قرار داره و برای معاملات اسپات و پرپچوال طراحی شده. این پلتفرم برخلاف بیشتر صرافی های غیرمتمرکز که از مدل بازارساز خودکار (AMM) استفاده میکنند، با دفتر سفارش کاملا درون زنجیره ای کار میکنه و تجربه معامله تو این صرافی دقیقا شبیه صرافی های متمرکزه.

برخلاف صرافی های متمرکز که کنترل دارایی کاربران رو در اختیار داره، اینجا کاربران همیشه دارایی های خودشون رو کاملا تحت کنترل دارن. هایپرلیکویید با تمرکز بر سرعت بالا، کارمزد کم و امنیت بلاکچین، تلاش میکنه بهترین تجربه معاملاتی غیرمتمرکز رو ارائه بده.

توکن بومی این شبکه، HYPE هست که برای کارمزدها، تامین نقدینگی و حاکمیت استفاده میشه و نقش اصلی را در اقتصاد این اکوسیستم داره. به طور خلاصه، Hyperliquid ترکیبی از سرعت صرافی های متمرکز و شفافیت بلاکچینه و یکی از جدی ترین پروژه ها در دنیای ترید غیرمتمرکز محسوب میشه.

بیشتر بخوانید: بازارساز خودکار (AMM) چیست

تاریخچه و تیم توسعه دهنده پروژه هایپرلیکویید

پروژه هایپرلیکویید در سال 2022 توسط گروهی از متخصصان بازارسازی به رهبری جف یان (Jeff Yan)، فارغ التحصیل رشته ریاضیات و کامپیوتر از دانشگاه هاروارد و ایلین سینک (iliensinc)، هم کلاسی وی آغاز شد.

این تیم که اعضای اون سابقه فعالیت تو شرکت های بزرگی مثل سیتادل (Citadel)، هادسون ریور تریدینگ (Hudson River Trading) و دانشگاه‌های MIT و هاروارد رو دارن، هدف خود را ایجاد سریع ترین و کارآمدترین صرافی غیرمتمرکز دنیا اعلام کردن. نسخه آزمایشی شبکه در اواخر 2022 راه اندازی شد و پس از یه سال توسعه و تست، در سال 2023 نسخه اصلی (Mainnet) اون به صورت رسمی فعال شد.

در ادامه، بنیاد رسمی پروژه با نام Hyper Foundation ایجاد شد تا توسعه بلاکچین، انتشار توکن و رشد اکوسیستم رو مدیریت کنه. توکن بومی این شبکه با نماد HYPE در نوامبر 2024 عرضه شد و از اون زمان تاکنون رشد قابل توجهی داشته.

هایپرلیکویید بدون جذب سرمایه از شرکت های سرمایه گذاری ریسک پذیر (VC) توسعه یافته و تمرکز خودش رو بر جامعه کاربران گذاشته. همین رویکرد شفاف و تیم فنی قدرتمند باعث شده این پروژه در مدت کوتاهی به یکی از موفق ترین صرافی های غیرمتمرکز لایه یک در بازار کریپتو تبدیل بشه.

نحوه کارکرد پلتفرم هایپرلیکویید

پلتفرم هایپرلیکویید بر پایه بلاکچین لایه یک مخصوص به خودش ساخته شده که تمام فرآیندهای معاملاتی را به صورت درون زنجیره‌ای (On-Chain) انجام میده. برخلاف بسیاری از صرافی های غیرمتمرکز که از مدل بازارساز خودکار (AMM) استفاده میکنن، هایپرلیکویید از دفتر سفارش کامل (Order Book) بهره میبره؛ یعنی کاربران میتونن سفارش خرید یا فروش خود را درست مثل صرافی های متمرکز ثبت کنند، در حالی که کنترل دارایی ها همیشه در اختیار خودشونه.

موتور اصلی این سیستم به نام HyperCore شناخته میشه که وظیفه پردازش سفارش ها، مدیریت نقدینگی و اجرای معاملات رو با سرعت بسیار بالا و تاخیر نزدیک به صفر به عهده داره.
همچنین هایپرلیکویید دارای بخشی به نام HyperEVM هست که با ماشین مجازی اتریوم سازگاره و امکان اجرای قراردادهای هوشمند و توسعه برنامه های غیرمتمرکز رو فراهم میکنه.

این ترکیب باعث شده تا این پلتفرم ضمن حفظ امنیت و شفافیت بلاکچینی، تجربه ای مشابه صرافی های متمرکز ارائه بده. الگوریتم اجماع شبکه نیز HyperBFT نام داره که نوعی نسخه پیشرفته از پروتکل HotStuff هست و باعث نهایی شدن سریع تراکنش ها تنها تو یه بلاک میشه.

به زبان ساده، هایپرلیکویید مانند پلی میان دنیای CEX و DEX عمل میکنه؛ سرعت و کارایی بالای صرافی های متمرکز رو با امنیت و مالکیت کاربر در صرافی های غیرمتمرکز ترکیب میکنه.

توکن HYPE چه کاربردی دارد؟

توکن HYPE توکن بومی شبکه هایپرلیکویید و هسته اقتصادی اکوسیستمه که برای پرداخت کارمزد تراکنش ها و اجرای قراردادها (gas) استفاده میشه. قابل استیک شدن برای کمک به امنیت شبکه و کسب پاداش رو داره و دارندگان HYPE حق حاکمیت دارن و میتونن در رای گیری های زنجیره ای برای تصمیم گیری های مهم شبکه شرکت کنن.

علاوه بر این، نگه داشتن یا استفاده از HYPE، گاهی مشمول تخفیف تو کارمزدهای معاملاتی میشه و برنامه‌های استیک و سپرده گذاری متنوعی هم برای جذب نقدینگی و پاداش وجود داره. 

ویژگی ها و مزایای پلتفرم Hyperliquid

Hyperliquid یکی از سریع ترین و پیشرفته ترین پلتفرم های معاملاتی دیفای هست. مهم ترین مزایای اون شامل موارد زیره:

• سرعت بسیار بالا و تاخیر کم: هایپرلیکویید رو بلاکچین لایه اول اختصاصی ساخته شده و برای پردازش سفارش ها بهینه شده. همین باعث میشه سفارش ها تقریبا آنی ثبت و تایید بشن و تجربه کاملا روانی از ترید داشته باشین.
• دفتر سفارش کاملا آن چین (On-Chain Order Book): برخلاف AMM ها، اینجا بازار به شکل سفارش گذاری واقعی اداره میشه. یعنی تریدرها کنترل بیشتری روی ورود و خروج، قیمت گذاری، حد ضرر و حد سود دارن و اسلیپج خیلی کمتره.
• معاملات پرپچوال با اهرم بالا: پشتیبانی از قراردادهای پرپچوال با اهرم مناسب، اون هم با مدیریت ریسک کاملا آن چین یعنی لیکوییدیشن، فاندینگ و تسویه ها شفاف و غیرمتمرکز انجام میشن.
• کارمزدهای رقابتی: ساختار کارمزد ها شفافه و برای تریدرهای پرحجم خیلی به صرفه حساب میشه. مدل بازار ساز و VIP هم برای جذب نقدینگی طراحی شده.
• والت ها (Vaults) برای تامین نقدینگی: به جای استخرهای ساده AMM، اینجا والت ها یا صندوق های هوشمند تامین نقدینگی، سفارش گذاری هوشمند دارن. کاربر میتونه سرمایه اش رو وارد والت کنه و از اسپرد، کارمزد معاملات و فعالیت بازارسازها سود بگیره.
• پل (Bridge) ایمن برای انتقال دارایی: برای انتقال دارایی بین Hyperliquid L1 و شبکه هایی مثل آربیتروم از یه پل امن استفاده میشه که توسط اعتباردهنده ها و سیستم امضای چندگانه محافظت میشه.
• تجربه کاربری در حد صرافی متمرکز: رابط کاربری خیلی شبیه صرافی های متمرکزه. امکانات حرفه ای مثل سفارشات پیشرفته، ساب اکانت، نمودار کامل و مدیریت مارجین داره. برای تریدرهای حرفه ای آشنا و راحت محسوب میشه.
• غیرمتمرکز و بدون نیاز به KYC: برای شروع ترید فقط اتصال کیف پول کافیه. البته در بعضی شرایط خاص ممکنه محدودیت هایی اعمال بشه، اما در حالت عادی نیازی به KYC نیست.
• توکن بومی HYPE: توکن HYPE برای نقش های حاکمیتی، تشویقی و مشارکتی طراحی شده و بخشی از اقتصاد پلتفرم رو شکل میده.

بیشتر بخوانید: توکن حاکمیتی چیست؟

معایب و محدودیت های هایپرلیکویید

هرچند Hyperliquid یه پلتفرم سریع، مدرن و حرفه ایه، اما مثل هر پروژه دیگه ای بدون نقص نیست. بعضی محدودیت ها و ریسک هایی داره که کاربر باید قبل از استفاده حتما بدونه؛

• اکوسیستم هنوز نوپا و در حال تکامل: هایپرلیکویید نسبت به صرافی های قدیمی تر مثل بایننس و غیره تازه تره. این یعنی در برابر تغییرات بازار، فشار نقدینگی یا هجوم کاربران هنوز کاملا امتحان خودش رو پس نداده. 
• ریسک های مربوط به دفتر سفارش آن چین: اجرای دفتر سفارش در لایه اول نیازمند توان پردازشی بالاست و اگه حجم بازار خیلی سنگین بشه، ممکنه تاخیر و ازدحام رخ بده. 
• ریسک نقدینگی نسبت به صرافی های بزرگ: عمق بازار هایپرلیکویید رو به رشده، اما هنوز با صرافی های متمرکز بزرگ قابل مقایسه نیست. در بعضی جفت ارزها ممکنه نقدینگی متوسط باشه و برای پوزیشن های خیلی حجیم، اسلیپج یا لغزش قیمت ایجاد بشه.
• عدم قطعیت در سیاست های KYC: در حال حاضر KYC لازم نیست، اما مثل همه پروژه های دیفای، اگه قوانین فشار بیارن یا ریسک های امنیتی بالا بره، ممکنه تغییراتی ایجاد بشه. 
• ریسک فناوری و قراردادهای هوشمند: چون همه چیز روی یک بلاکچین اختصاصی اجرا میشه، اگر باگ یا آسیب پذیری تو لایه اول یا قراردادهای اصلی پیدا بشه، ریسک سیستمی ایجاد میکنه. 
• پیچیدگی والت ها برای کاربران مبتدی: والت ها ابزار قدرتمندی برای تامین نقدینگی هستند، اما برای کاربران تازه کار ممکنه پیچیده به نظر برسن.

هایپرلیکویید روی چه بلاکچینی اجرا می شود

هایپرلیکویید بر خلاف اکثر صرافی های آن چین که روی اتریوم یا لایه های جانبی ساخته شدن، رو بلاکچین اختصاصی خودش یعنی Hyperliquid L1 اجرا میشه. این بلاکچین مخصوص ترید با سرعت بالا طراحی شده و ساختارش طوری بهینه شده که دفتر سفارش و تمام عملیات معاملاتی به صورت کاملا آن چین و بدون وابستگی به شبکه های دیگه انجام میشه. 

آیا Hyperliquid امن است؟

Hyperliquid به عنوان یه صرافی غیرمتمرکز نسل جدید، تمرکز ویژه‌ای روی امنیت پروتکل داره و معماری اون طوری طراحی شده که ریسک های رایج صرافی‌های CEX در اون وجود نداشته باشه.

اجرای سفارشات و نگهداری وضعیت شبکه توسط یک رول آپ اختصاصی و موتور اجماع HotStuff انجام میشه که امکان حملات رایج مانند front-running یا دست‌کاری دفتر سفارشات را به طور قابل توجهی کاهش میده.

علاوه بر این، تمام تراکنش ها روی یه لایه مستقل و شفاف ثبت میشن و کنترل دارایی‌ها همیشه در اختیار کاربر باقی میمونه. با این حال، مثل هر زیرساخت نوظهور در دیفای، ریسک هایی مثل باگ های احتمالی وجود داره.

آیا سرمایه گذاری در توکن هایپرلیکویید توصیه می شود؟

سرمایه گذاری روی توکن هایپرلیکویید (HYPE) میتونه مثل سایر ارزهای دیجیتال دارای ریسک خاص خودش باشه. از یه طرف، رشد سریع اکوسیستم، نقدینگی بالا و توجه کاربران حرفه ای نشون میده که پروژه ظرفیت توسعه داره؛ اما از طرف دیگه، نوسان شدید قیمت، نبود قطعیت درباره قوانین و KYC، ریسک های فنی و امنیتی و احتمال فشار فروش ناشی از آزادسازی دوره‌ای توکن ها، همه عواملی هستند که تصمیم گیری را حساس میکنن. بنابراین سرمایه گذاری در HYPE برای افرادی مناسبه که تحمل ریسک بالایی دارن و میتونن حجم سرمایه ورودی رو مدیریت کنند.

نحوه خرید توکن هایپرلیکویید (HYPE)

برای خرید توکن HYPE ابتدا میبایست پلتفرم مورد نظر که از این ارز دیجیتال پشتیبانی میکنه رو انتخاب کنید. این پلتفرم میتونه یه صرافی متمرکز مثل بای بیت یا کوکوین باشه، یه صرافی غیرمتمرکز مثل خود هایپرلیکویید و یا کیف پول هایی که قابیلیت تبدیل ارز HYPE رو داشته باشن. 

در مرحله بعد، ارز مرجع مانند تتر رو به اون پلتفرم واریز کنید و در بخش معاملات صرافی یا سواپ در کیف پول هایی که از این قابلیت برای تبدیل به HYPE پشتیبانی میکنن اقدام به خرید توکن هایپرلیکویید کنید.

اگه میخواید برای مدت زیادی اون را هولد یا نگهداری کنید، حتما HYPE را به کیف پول اختصاصی خودتون انتقال بدین.

از کدام صرافی میتوان توکن HYPE را خریداری کرد؟

طبق اطلاعات موجود در رفرنس های معتبری مثل کوین مارکت کپ تعداد زیادی از صرافی ها ارز دیجیتال HYPE را پشتیبانی میکنن که مهمترین اون‌ها صرافی غیر متمرکز Hyperliquid هست.

همچنین صرافی های متمرکز و معتبری مانند بای بیت (Bybit)، اوکی ایکس (OKX)، بیت گت (Bitget)، گیت (Gate)، کوکوین (KuCoin)، مکسی (MEXC)، بیت فینکس (Bitfinex) و بینگ ایکس (BingX) از توکن هایپرلیکویید پشتیبانی کرده و امکان معاملات روی این ارز را فراهم کردن.

صرافی ارز دیجیتال بیتکس روم از جمله صرافی های معتبر و بین المللی هست که کاربران ایرانی میتونن بدون نگرانی از تحریم و بلوکه شدن داراییشون تو اون معامله کنن. 

کیف پول های مناسب برای نگهداری توکن HYPE 

برای نگهداری ایمن توکن HYPE، بهتره از کیف پول هایی استفاده کنید که از HyperEVM پشتیبانی میکنن. گزینه های برتر شامل MetaMask با شبکه سفارشی، Rabby Wallet برای تجربه حرفه ای دیفای، Trust Wallet برای موبایل و Gem Wallet به عنوان کیف پول رسمی Hyperliquid هستند.

همچنین کیف پول های سخت افزاری مثل Ledger امنیت بالایی رو فراهم میکنن. انتخاب کیف پول مناسب، کلید مدیریت ایمن سرمایه و بهره برداری کامل از اکوسیستم هایپرلیکوییده.

نقشه راه (Roadmap) و برنامه ‌های آینده هایپرلیکویید

نقشه راه هایپرلیکویید نشون میده که این پروژه قصد داره جایگاه خودش رو به عنوان سریع ترین و قابل اعتمادترین صرافی غیرمتمرکز لایه یک تثبیت کنه. مهم ترین برنامه های آینده، شامل توسعه کامل HyperEVM برای اجرای برنامه های غیرمتمرکز، گسترش Vaultها و افزودن استراتژی های بازارسازی الگوریتمی، راه اندازی ابزارهای معاملات پیشرفته و مدیریت ریسکه.

افزایش گستره دارایی ها و جفت ارزهای قابل معامله، بهبود پل بین زنجیره ای برای ارتباط سریع تر با اتریوم و آربیتروم و گسترش حاکمیت آن چین با تمرکز بر نقش توکن HYPE، از دیگر برنامه های این پلتفرمه.

همچنین تیم توسعه به صراحت اعلام کرده که روی بهبود مقیاس پذیری HyperCore، افزایش ظرفیت دفتر سفارش آن چین و جذب نقدینگی سازمانی تمرکز داره. هدف نهایی این نقشه راه، تبدیل Hyperliquid به یه اکوسیستم جامع معاملاتی دیفای با عملکرد سطح صرافی های متمرکز و شفافیت کامل بلاکچینه.

بیشتر بخوانید: آشنایی با وایت پیپر (White paper) و نقشه راه (road map)

آینده هایپرلیکویید و پیش ‌بینی قیمت توکن HYPE 

آینده هایپرلیکویید با توجه به معماری سریع، دفتر سفارش آن چین و رشد مداوم حجم معاملات، بسیار امیدوارکننده به نظر میرسه؛ اما موفقیت اون کاملا وابسته به ادامه جذب تریدرها، گسترش اکوسیستم HyperEVM و حفظ سرعت بالای شبکه در زمان اوج تراکنش هاست.

توکن HYPE به دلیل نقش کلیدی تو حاکمیت، پاداش دهی و مشارکت در امنیت شبکه، پتانسیل رشد بلندمدت رو داره، اما مثل هر توکن تازه وارد، ممکنه نوساناتی داشته باشه. در صورت تحقق نقشه راه پروژه، افزایش تقاضا برای استیکینگ و ارتقای مدل کارمزد، میشه برای HYPE یه روند صعودی تدریجی رو متصور بود.

با این حال هیچ پیش بینی قیمتی، قطعی نیست و عملکرد آینده اون مستقیما به پذیرش شبکه، جریان نقدینگی و وضعیت کلی بازار کریپتو بستگی داره.

جمع بندی

هایپرلیکویید با ترکیب سرعت بالا، دفتر سفارش آن چین واقعی و اکوسیستمی رو‌ به گسترش، تونسته جایگاه ویژه ای در میان صرافی های غیرمتمرکز نسل جدید به دست بیاره.

این پروژه با معرفی HyperEVM، معماری HyperCore و رویکردی شفاف در مدیریت نقدینگی و حاکمیت، قصد داره تجربه ای مشابه صرافی های متمرکز اما کاملا غیرمتمرکز ارائه بده.

توکن HYPE نیز نقشی اساسی تو امنیت شبکه، حاکمیت و مشارکت کاربران داره و با توسعه زیرساخت ها میتونه اهمیت بیشتری پیدا کنه. با رشد پذیرش، تکمیل نقشه راه و ورود نقدینگی بیشتر، هایپرلیکویید پتانسیل تبدیل شدن به یکی از بازیگران اصلی دیفای رو داره؛ هرچند موفقیت نهایی اون همچنان به شرایط بازار و میزان اعتماد کاربران بستگی خواهد داشت.

سوالات متداول

آیا Hyperliquid یک لایه ۱ مستقل است یا روی زنجیره دیگری ساخته شده؟

هایپرلیکویید یه بلاکچین لایه ۱ اختصاصی با معماری HyperCore هست و به هیچ شبکه دیگری وابسته نیست.

آیا امکان ساخت توکن یا قرارداد هوشمند روی Hyperliquid وجود دارد؟

بله، با راه اندازی HyperEVM، توسعه دهندگان میتونن قراردادهای هوشمند و اپلیکیشن های دیفای رو روی این شبکه اجرا کنند.

آیا دارایی ها در Hyperliquid به صورت کاملا آن چین نگهداری می شوند؟

بله، دفتر سفارش، تسویه معاملات و مدیریت دارایی ها همگی روی بلاکچین انجام و این موضوع باعث شفافیت کامل میشه.

آیا توکن HYPE برای استیکینگ یا مشارکت در امنیت شبکه کاربرد دارد؟

بله، HYPE برای حاکمیت، پاداش دهی و مشارکت در امنیت و عملکرد شبکه استفاده میشه.

آیا Hyperliquid قصد پشتیبانی از توکن‌های بیشتری را دارد؟

بله، طبق نقشه راه، توسعه جفت ارزهای بیشتر، دارایی های لایه ۲ و احتمالا NFT های کاربردی در دستور کار پروژه قرار داره.