اصطلاح “کرم‌چاله” یا ورم هول (Wormhole) در فیزیک به تونل‌هایی اطلاق می‌شود که دو نقطه مختلف از فضا را به یکدیگر متصل می‌کنند. اما این مفهوم چگونه در دنیای ارزهای دیجیتال و برنامه‌های غیرمتمرکز (dApps) کاربرد دارد؟ جالب است بدانید که پروتکل Wormhole در اکوسیستم دیفای (DeFi) نقشی مشابه ایفا می‌کند.

این پروتکل به‌عنوان پلی میان بلاکچین‌ها، شبکه‌هایی مانند اتریوم (Ethereum) و سولانا (Solana) را به یکدیگر متصل می‌کند. ورم‌ هول به‌عنوان یک فناوری میان‌زنجیره‌ای، ایده‌ای نوآورانه و جذاب است که توجه تحلیلگران بسیاری را به خود جلب کرده است. در این مقاله از کریپتونگار به بررسی دقیق این پروتکل، مزایا و محدودیت‌های آن پرداخته خواهد شد.

پیش از آنکه به بررسی پروژه ورم‌ هول بپردازیم، باید بدانیم این پروژه چه مشکلی را حل می‌کند. یکی از چالش‌های اساسی در دنیای بلاکچین، عدم امکان تعامل مستقیم میان دو بلاکچین مختلف است. به‌عنوان مثال، شبکه‌های اتریوم و سولانا هرکدام بلاکچین‌های جداگانه‌ای دارند و ارسال پیام یا انجام تراکنش بین این دو شبکه به‌صورت مستقیم امکان‌پذیر نیست. برای بهره‌گیری بهتر از خدمات دیفای (DeFi)، نیاز به سازوکاری وجود دارد که امکان جابه‌جایی آسان نقدینگی میان شبکه‌های مختلف را فراهم کند.

در حال حاضر، برای استفاده از پلتفرم‌های دیفای شبکه اتریوم، کاربران تنها می‌توانند از اتر یا توکن‌های ERC-20 استفاده کنند، و در شبکه سولانا نیز تنها ارز SOL و توکن‌های SPL مجاز هستند. به‌عبارتی، کاربران برای استفاده از خدمات دیفای یک شبکه، ناچارند دارایی دیجیتال خود را در شبکه‌ای دیگر بفروشند و دارایی جدیدی را خریداری کنند. این مسئله محدودیتی جدی در دنیای رمز ارزها به شمار می‌رود.

برای رفع این محدودیت، مفهوم Cross-Chain Bridge یا پل میان‌زنجیره‌ای مطرح شده است. این فناوری بستری را فراهم می‌کند که کاربران بدون نیاز به فروش دارایی خود در یک شبکه، بتوانند معادل آن را در شبکه دیگری استفاده کنند. به‌عنوان نمونه، هولدرهای اتر می‌توانند بدون فروش آن، از خدمات دیفای شبکه سولانا بهره ببرند. پروژه ورم هول نیز دقیقاً همین کار را انجام می‌دهد و به‌عنوان پلی میان دو شبکه بزرگ اتریوم و سولانا عمل می‌کند.

برای درک نحوه عملکرد ورم‌هول، ابتدا باید به نقش کلیدی نودها (Nodes) یا همان گاردین‌ها (Guardians) بپردازیم. در پروتکل ورم هول، نودها مسئولیت نظارت بر فعالیت‌ها و ارتباط بین بلاکچین‌های مختلف را بر عهده دارند. آنها به‌عنوان نگهبانانی عمل می‌کنند که وظیفه تأمین امنیت و مدیریت قراردادهای هوشمند ورم‌ هول را دارند. این نودها از تیم‌های برجسته و شناخته‌شده در حوزه فناوری و مالی تشکیل شده‌اند، که این امر بر اعتبار و امنیت شبکه می‌افزاید.

حال بیایید نحوه کار پروتکل ورم‌ هول را بررسی کنیم. فرض کنید یک کاربر می‌خواهد بخشی از دارایی اتر خود را از شبکه اتریوم به بلاکچین سولانا منتقل کند تا از خدمات دیفای آن بهره‌مند شود. این فرایند به شرح زیر انجام می‌شود:

  • ارسال درخواست: کاربر درخواستی به قرارداد هوشمند ورم هول ارسال می‌کند.
  • بررسی توسط گاردین‌ها: نودهای گاردین این درخواست را به‌عنوان یک تراکنش تحلیل و بررسی می‌کنند.
  • رأی‌گیری: برای تأیید درخواست، گاردین‌ها رأی‌گیری می‌کنند. در صورتی که حدنصاب آرا به دست آید، درخواست تأیید می‌شود.
  • قفل‌کردن دارایی: در شبکه اتریوم، مقدار مشخصی از اتر کاربر قفل می‌شود.
  • ایجاد توکن معادل: در شبکه سولانا، معادل دارایی قفل‌شده، توکن SOL ایجاد و به کاربر اختصاص داده می‌شود.

این مراحل ساده و شفاف باعث می‌شود کاربران به‌راحتی دارایی‌های خود را میان بلاکچین‌های مختلف منتقل کنند، بدون آنکه نیازی به فروش یا تبدیل مستقیم داشته باشند. نودهای ورم‌ هول با بررسی دقیق تراکنش‌ها و تأمین امنیت آنها، از بروز هرگونه خطا یا مشکل جلوگیری می‌کنند.

ورم هول چگونه کار میکند

ورم هول هم مانند هر پروتکل دیگری ویژگهای خاص خود را دارد. در ادامه به برسی ۶ مورد از ویژگی‌های ورم هول میپردازیم.

شبکه بلاکچین Wormhole با هدف ارائه قابلیت تعامل میان‌زنجیره‌ای، تلاش دارد اکوسیستم دیفای را به‌گونه‌ای متحول کند که ارتباطی روان و یکپارچه میان چندین سیستم غیرمتمرکز ایجاد شود. این شبکه با حذف وابستگی به صرافی‌های متمرکز، دسترسی کاربران را به پروتکل‌های مختلف دیفای تسهیل کرده است. Wormhole علاوه بر استقرار در بلاکچین سولانا، از بلاکچین اتریوم و تمامی توکن‌های مبتنی بر استاندارد ERC-20 نیز پشتیبانی می‌کند. همچنین، امکان تعامل با برنامه‌های غیرمتمرکز سازگار با ماشین مجازی اتریوم (EVM) نیز در این پروتکل فراهم شده است.

این ویژگی به کاربران اجازه می‌دهد دارایی‌های ERC-20 خود را به‌راحتی میان زنجیره اتریوم و سایر بلاکچین‌ها منتقل کنند. علاوه بر جذب کاربران اتریوم برای انجام مبادلات، این قابلیت موجب شده تا دیگر بلاکچین‌ها نیز بتوانند در حوزه دیفای با اتریوم همکاری و تعامل داشته باشند. شبکه Wormhole هم‌اکنون از بیش از 30 زنجیره بلاکچین پشتیبانی کرده و زیرساختی برای اجرای بیش از 200 برنامه غیرمتمرکز بلاکچین فراهم آورده است.

ارز دیجیتال Wormhole با پشتیبانی از برنامه‌های غیرمتمرکز بلاکچین و ارائه زیرساختی قدرتمند، بستری مناسب برای توسعه‌دهندگان فراهم کرده است. این پروژه با ویژگی‌های کاربردی و مشوق‌های متنوع، تا کنون امکانات متعددی را برای ایجاد و گسترش شبکه‌های بلاکچین و پروژه‌های ارز دیجیتال ارائه داده است.

لایه‌های مختلف پروتکل Wormhole به توسعه‌دهندگان این امکان را می‌دهد که از قابلیت‌هایی نظیر کارمزدهای پایین و امنیت بالای اکوسیستم برای ساخت برنامه‌های متنوعی همچون کیف پول‌های دیجیتال، صرافی‌های غیرمتمرکز و سازمان‌های خودگردان غیرمتمرکز (DAO) استفاده کنند. این ویژگی‌ها Wormhole را به گزینه‌ای ایده‌آل برای گسترش پروژه‌های بلاکچینی تبدیل کرده است.

یکی از قابلیت‌های برجسته و کم‌نظیر پروژه Wormhole، امکان انتقال NFTها میان بلاکچین‌های مختلف است؛ قابلیتی که در بسیاری از پل‌های میان‌زنجیره‌ای امروزی وجود ندارد. این پروتکل به کاربران اجازه می‌دهد تا دارایی‌های دیجیتال غیرقابل‌تعویض خود را، همانند سایر توکن‌ها، به‌سادگی و بدون موانع فنی بین شبکه‌های بلاکچین مختلف جابه‌جا کنند.

وجود اکوسیستم گسترده و پشتیبانی پروتکل Wormhole از برنامه‌های غیرمتمرکز بلاکچین در زنجیره‌های مختلف، فرآیند انتقال NFTها را بسیار کارآمد و آسان کرده و این ویژگی، جذابیت آن را برای کاربران و توسعه‌دهندگان حوزه DeFi افزایش می‌دهد.

این پروژه با بهره‌گیری از قابلیت اثبات دانش صفر (Zero Knowledge Proof) طراحی شده تا نیاز به فرایند اعتمادسازی را حذف کند. هدف اصلی آن، یکپارچه‌سازی راه‌حل‌های اثبات دانش صفر در ساختار اصلی پروتکل Wormhole است. این فناوری نقش کلیدی در تأیید بدون نیاز به مجوز پیام‌ها، بهبود ترکیب‌پذیری و افزایش انعطاف‌پذیری برنامه‌های کاربردی این شبکه ایفا می‌کند.

ادغام رویکردهای اثبات دانش صفر در اکوسیستم Wormhole به تسهیل تعاملات و افزایش کارایی برنامه‌های غیرمتمرکز این بستر کمک کرده و امنیتی قابل‌توجه را به همراه دارد. این نوآوری، علاوه بر حذف موانع اعتمادسازی، راه را برای کاربری‌های گسترده‌تر و بهینه‌تر شبکه هموار می‌سازد.

یکی از بخش‌های کلیدی و کاربردی اکوسیستم پروژه ورم هول برای توسعه‌دهندگان بلاکچین، برنامه Wormhole Connect است. این ابزار طراحی شده تا فرایند ادغام توکن‌ها با برنامه‌های توسعه‌یافته را به‌طور چشمگیری ساده کند. توسعه‌دهندگان می‌توانند با استفاده از این برنامه و از طریق فناوری پل زدن، دارایی‌ها یا توکن‌های خود را به‌آسانی با اپلیکیشن‌ها و پروژه‌های خود یکپارچه کنند.

جالب‌ است بدانید که در شبکه بلاکچین ورم هول با کمک Wormhole Connect تنها به چند خط کدنویسی نیاز دارد، که همین امر کارایی و سرعت را برای توسعه‌دهندگان افزایش می‌دهد.

در ماه مارس 2024، پروژه ورم هول خبر از برگزاری ایردراپ توکن بومی خود، توکن W، داد. این ایردراپ که در تاریخ 6 مارس به پایان رسید، به کاربران واجد شرایط و فعالانی که در اکوسیستم ورم هول و برنامه‌های آن مشارکت داشتند، پاداشی به شکل توکن W اهدا کرد. همین موضوع نقش مهمی در رشد اخیر ارزش این ارز دیجیتال ایفا کرده است.

توکن ورم هول با عرضه حداکثری 10 میلیارد واحد وارد بازار شده و تاکنون تنها 18 درصد از این مقدار، معادل 1.8 میلیارد توکن، منتشر یا در گردش قرار گرفته است. توزیع اولیه این توکن به شرح زیر است:

  • 11 درصد برای توسعه انجمن و راه‌اندازی پروژه، شامل برگزاری ایردراپ و تأمین نقدینگی اولیه
  • 5 درصد برای گسترش اکوسیستم، شامل همکاری‌های استراتژیک و مشارکت‌های سازمانی
  • 2 درصد به خزانه‌داری ورم هول اختصاص داده شده است

مابقی 82 درصد از توکن‌ها نیز طی برنامه‌ای زمان‌بندی‌شده در طول چهار سال آینده آزاد و به گردش درخواهد آمد.

ویژگی ورم هول چیست

شبکه Wormhole به‌عنوان یک پروتکل میان‌زنجیره‌ای شناخته می‌شود و خود یک بلاکچین مستقل نیست. این پروتکل برای تضمین امنیت، به شبکه‌های بلاکچینی که میان آن‌ها پل ارتباطی ایجاد کرده متکی است. اطلاعات مرتبط با این پلتفرم به‌صورت آنچین و بر روی شبکه سولانا ذخیره می‌شود. تأیید درخواست‌ها در این شبکه نیازمند امضای حداقل دو سوم از گاردین‌ها است. پس از تأیید، فرآیند ایجاد یا سوزاندن توکن‌ها از طریق قرارداد هوشمند آغاز می‌شود.

یکی از ویژگی‌های مهم Wormhole استفاده از تکنیک چندامضایی (MultiSig) برای تأمین امنیت و راه‌اندازی پل ارتباطی است. این روش امنیت را حفظ می‌کند و در عین حال نیاز به الگوریتم‌های پیچیده رمزنگاری را از بین می‌برد.

برای انتقال یک ارز دیجیتال از شبکه‌ای به شبکه دیگر در پروتکل ورم‌هول، مراحل به این شکل است که کاربر ابتدا درخواست خود را به قرارداد هوشمند ارسال می‌کند. این درخواست توسط نودهای شبکه بررسی می‌شود و پس از تأیید، دارایی موردنظر در شبکه مبدأ قفل شده و معادل آن در شبکه مقصد ایجاد و به کاربر تحویل داده می‌شود. شبکه Wormhole این فرآیند را به‌صورت غیرمتمرکز انجام می‌دهد. اما چگونه می‌توان از سوءاستفاده احتمالی نودها جلوگیری کرد؟ در ادامه، نحوه مدیریت این چالش توضیح داده می‌شود.

برای تحقق غیرمتمرکزسازی، سازوکاری برای اجماع میان نودها طراحی شده است. این اجماع مانع رفتارهای خرابکارانه مانند ایجاد توکن‌های معادل بدون پشتوانه یا آزادسازی دارایی‌های قفل‌شده بدون بازپس‌گیری توکن معادل می‌شود.

یکی از ساده‌ترین روش‌ها استفاده از فرآیند چندامضایی است. در این روش، درخواست‌های کاربران توسط گاردین‌ها (نودهای اعتبارسنجی) امضا می‌شود و زمانی که تعداد امضاها به حد نصاب برسد، درخواست تأیید می‌شود.

اما این روش، به‌ویژه در شبکه‌هایی با تعداد زیاد گاردین، می‌تواند هزینه‌های تراکنش را افزایش دهد. برای کاهش این هزینه‌ها، Wormhole از شبکه سولانا استفاده می‌کند که به دلیل کارمزد پایین و سرعت بالا برای اجرای چنین فرآیندهایی بسیار مناسب است.

برای مثال، فرض کنید کاربری بخواهد دارایی خود را از شبکه سولانا به شبکه اتریوم انتقال دهد:

  1. گاردین‌ها درخواست کاربر را مشاهده و بررسی می‌کنند.
  2. پس از رسیدن تعداد امضاها به حدنصاب، یکی از گاردین‌ها درخواست را به‌صورت یک تراکنش در شبکه سولانا ثبت می‌کند.
  3. این تراکنش به‌عنوان یک توافق تأییدشده یا VAA (Verified Action Agreement) ذخیره می‌شود.
  4. این VAA برای قفل کردن دارایی در شبکه سولانا و ایجاد معادل آن در شبکه اتریوم استفاده می‌شود.
امنیت در زنجیره ورم هول

با اتصال بلاکچین‌های مختلف مانند اتریوم و سولانا، ورم‌ هول امکان دسترسی کاربران به طیف وسیعی از پروتکل‌ها و خدمات دیفای در شبکه‌های مختلف را فراهم می‌کند و با انتقال دارایی‌ها بین بلاکچین‌ها، نقدینگی در بازار دیفای به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد. این به معنی عمق بیشتر بازار و امکان انجام معاملات بزرگ‌تر با لغزش کمتر است.

کاربران می‌توانند با استفاده از ورم‌ هول، سبد سرمایه‌گذاری خود را متنوع کرده و در پروژه‌های مختلفی که در بلاکچین‌های گوناگون فعالیت می‌کنند، سرمایه‌گذاری کنند. ورم‌هول با ایجاد پل ارتباطی بین بلاکچین‌های مختلف، نقش بسیار مهمی در افزایش نقدینگی بازار دیفای، ایجاد فرصت‌های جدید سرمایه‌گذاری و بهبود کارایی بازار ایفا می‌کند. این پلتفرم به توسعه اکوسیستم دیفای و گسترش کاربردهای ارزهای دیجیتال کمک شایانی کرده است.

جهت خرید ارز W، میتوانید به صرافی‌  بیتکس روم مراجعه کنید. این صرافی‌ با ارائه خدمات بهینه‌سازی شده برای بازار ایران و پشتیبانی از ۲۲۰۰۰ ارز، فرآیند خرید را ساده‌تر و سریع‌تر کرده و شما را از دغدغه‌های مربوط به تبدیل ارز و محدودیت‌های بین‌المللی رها می‌کنند.

علاوه بر این، پشتیبانی فارسی و خدمات مشتریان بومی، تجربه کاربری بهتری را برای شما فراهم خواهد کرد. همچنین جهت فروش هم میتوانید از همین صرافی و راهنمائی کارشناسان مجرب بهره ببرید.

برای خرید و فروش ارز دیجیتال ورم هول، می‌توانید از صرافی‌های معتبر و شناخته‌شده‌ای مانند بایننس، کوکوین، اوکی‌ایکس، کوینکس، مکسی و بسیاری دیگر استفاده کنید. البته پیشنهاد ما به شما برای خرید و فروش این ارز صرافی‌  بیتکس روم میباشد.

برای نگهداری ایمن ورم هول (W)، می‌توانید از ده مورد از کیف پول‌ ارز دیجیتال محبوب زیر بهره ببرید:

  • تراست والت
  • متامسک
  • کوینومی
  • فانتوم
  • اتمیک
  • کوین‌بیس والت
  • اکسدنیوم
  • ترزور
  • کلایمز
  • لجر نانو

این کیف پول‌ها از استانداردهای اتریوم (ERC-۲۰) و سولانا (SPL) پشتیبانی می‌کنند که ورم هول بر اساس آن‌ها ساخته شده است. برای اطلاعات بیشتر در مورد هر یک از این کیف پول‌ها، می‌توانید به وبسایت رسمی آن‌ها مراجعه کنید.

پروتکل Wormhole با رویکردی منحصربه‌فرد در حال فعالیت است. امروزه در بسیاری از حوزه‌های فناوری، اهمیت دانش میان‌رشته‌ای به‌شدت افزایش یافته است، و این ایده به‌خوبی در ساختار Wormhole نیز مشاهده می‌شود. هدف اصلی این پروتکل، تسهیل تراکنش‌ها و فرآیندهای مرتبط با حوزه دیفای است. هرچند بسیاری از پروژه‌ها چنین هدفی را دنبال می‌کنند، Wormhole توانسته با ارائه راه‌حل‌های عملی، تا حد زیادی به این هدف نزدیک شود.

این پروژه هنوز در مراحل ابتدایی خود قرار دارد و مسیر رشد طولانی‌ای در پیش دارد. با این‌ حال، با توجه به پشتیبانی سرمایه‌گذاران و حامیان قدرتمند، می‌توان انتظار داشت که Wormhole آینده‌ای روشن و موفقیت‌آمیز را تجربه کند.

ورم‌ هول یک پروتکل بین زنجیره‌ای است که ارتباط میان بیش از ۳۰ بلاکچین، از جمله تمام شبکه‌های مطرح مبتنی بر قراردادهای هوشمند، را فراهم می‌کند. این فناوری پیشرفته، نقشی محوری در شکل‌گیری و توسعه یک اکوسیستم یکپارچه وب ۳ ایفا می‌کند، مفهومی که همچنان در حال تکامل است.

ورم‌ هول فراتر از یک ابزار انتقال دارایی ساده است و با ارائه کانالی بلاکچینی کاربرپسند، تعاملی و پیشرفته، نیازهای متنوع سرمایه‌گذاران را به شکلی بهینه برآورده می‌سازد. به همین دلیل، بسیاری از تحلیل‌گران بازار، رمزارز Wormhole را به عنوان یک گزینه جذاب برای سرمایه‌گذاری مطرح می‌کنند.