آنچه در این مطلب میخوانید:
توکن غیرمثلی هوشمند یا iNFT، ترکیبی از فناوری هوش مصنوعی و NFT است که مسیری جدید در دنیای بلاکچین ایجاد کرده است. این مفهوم نه تنها مرزهای سنتی هنر دیجیتال را گسترش داده، بلکه بستری برای تعامل هوشمند و شخصیسازیشده بین انسان و دارایی دیجیتال فراهم کرده است. در این مقاله از کریپتونگار، به بررسی این مفهوم جدید، کاربردها، مزایا و چالشهای آن میپردازیم و نشان میدهیم چرا iNFT میتواند آینده توکنهای NFT و داراییهای دیجیتال را تغییر دهد.
iNFT چیست؟
iNFT (یا NFT هوشمند) نوعی توکن NFT است که با یک سیستم هوش مصنوعی ترکیب شده و میتواند بهصورت تعاملی با انسان ارتباط برقرار کند. در حالی که NFT های معمولی تنها شامل تصویر، ویدئو یا موسیقی هستند، iNFT ها قابلیت تفکر، مکالمه و یادگیری دارند. این ویژگیها از طریق ترکیب یک مدل زبان (مانند GPT-4) با ساختار NFT بهوجود آمدهاند. هر iNFT دارای شخصیتی منحصربهفرد است که در طول زمان میتواند رشد کند و با کاربران به شیوهای تعاملی صحبت کند.
iNFT ها از سه بخش کلیدی تشکیل میشوند:
- بدن که همان NFT گرافیکی یا آواتار است.
- روح که ویژگیهای رفتاری و سطح هوش را تعیین میکند.
- ذهن که الگوریتم یادگیری و تولید پاسخ را تشکیل میدهد.
این ساختار سه لایه باعث میشود تا هر iNFT بتواند تجربهای انسانیتر و شخصیتر برای کاربر ایجاد کند.
iNFT چگونه کار میکند؟
iNFT ها با استفاده از پرامپتهای GPT و هوش مصنوعی تعبیهشده در قرارداد هوشمند خود، قادر به تولید پاسخ و حتی تحلیل دادهها هستند. این پرامپتها در کد قرارداد ذخیره میشوند و بر اساس تعاملات کاربر، پاسخهایی تولید میکنند که بهمرور زمان شخصیسازی میشود. برخی iNFT ها حتی قابلیت انیمیشن و تغییر رفتار بصری دارند، بهگونهای که احساسات دیجیتال را نیز منتقل میکنند.
این هوش مصنوعیها دائماً از طریق تعامل با کاربران و محیط دیجیتال آموزش میبینند. مثلاً اگر کاربری همیشه به iNFT خود موضوعات فلسفی آموزش دهد، شخصیت iNFT نیز تمایل بیشتری به پاسخهای عمیق پیدا میکند. این ویژگی، iNFT را بهجای یک فایل دیجیتال ساده، به نوعی موجود هوشمند قابل رشد تبدیل میکند.
پروتکل iNFT
پروتکل iNFT مجموعهای از قراردادهای هوشمند مبتنی بر بلاکچین اتریوم است که به هر کسی اجازه میدهد تا در یک ساختار محدود، iNFT ایجاد کند. برخلاف چتباتهای بسته که پاسخهایی کلی میدهند، iNFT ها از مدلهای زبانی بزرگ استفاده میکنند تا شخصیتهایی باز و همواره در حال یادگیری تولید کنند.
این پروتکل شامل چهار لایه مختلف است:
- لایه اپلیکیشن (Application Layer)
- لایه پروتکل (Protocol Layer)
- لایه دارایی (Asset Layer)
- لایه تسویه (Settlement Layer)
پادهای شخصیتی (Personality Pods)
پادهای شخصیتی به iNFT ها امکان آموزش از طریق طبیعت و پرورش خود را میدهند. کاربران میتوانند شخصیت مورد نظرشان را با صفاتی که در پاد شخصیتی وجود دارد تغذیه کنند و سپس iNFT بر اساس طبیعت شخصیت خود رشد خواهد کرد.
بهعنوان مثال، اگر یک iNFT با افکار منفی و خودخواهانه تغذیه شود، احتمالاً شخصیتی خودمحور پیدا میکند. همه تعاملات بین کاربران و iNFT ها در شکلگیری شخصیت آنها نقش دارند.
یک پاد شخصیتی میتواند با هر NFT کاربر ترکیب شود و به آن هوش ببخشد. این ترکیب از طریق قفل شدن پاد در قرارداد هوشمند پروتکل iNFT انجام میشود، بدون اینکه خود NFT دستخوش تغییر شود. این ساختار غیرامانی (non-custodial) است.
سطوح هوش iNFT
iNFT ها دارای سطوح مختلفی از هوش هستند که به آنها اجازه دسترسی به خدمات متنوع هوش مصنوعی را میدهد. به زبان ساده، یک iNFT با سطح هوش بالاتر میتواند از خدمات پیشرفتهتری استفاده کند.
در پروتکل Alethea AI، از مدل «آموزش برای کسب درآمد» (Train-to-Earn) استفاده میشود که امکان رشد تدریجی iNFT را فراهم میسازد. وقتی یک iNFT به سطح خاصی از هوش برسد، میتواند با آموزش بیشتر، توکنهای بیشتری بهدست آورد. این آموزش از طریق ارائه خدمات بیشتر، تجربههای گستردهتر، یادگیری از دیگران یا مشارکت در بازیهای استخراج هوش انجام میشود. هرچه شخصیت و هوش یک iNFT پختهتر شود، شانس دریافت پاداش نیز افزایش مییابد.
کاربردهای ان اف تی هوشمند چیست؟
ان اف تی های هوشمند میتوانند نقشهای متنوعی در دنیای دیجیتال ایفا کنند:
- هنر و سرگرمی: هنرمندان میتوانند شخصیتهای دیجیتال هوشمند بسازند که صحبت کنند، با مخاطب تعامل داشته باشند و احساسات نشان دهند.
- آموزش شخصیسازیشده: iNFT بهعنوان معلم دیجیتال عمل میکند و محتوای آموزشی متناسب با کاربر ارائه میدهد.
- برندسازی و تبلیغات: برندها از iNFT برای ارتباط زنده با مشتریان و پشتیبانی استفاده میکنند.
- متاورس و بازی: در متاورس، iNFTها بهعنوان آواتارهای تعاملی مأموریت میدهند یا داستان خلق میکنند.
- مراقبت سلامت روان: برخی پروژهها iNFTهایی برای گفتوگو با کاربران تنها طراحی کردهاند.
ویژگیهای مشترک iNFT ها
اگرچه iNFT ها در طول زمان میتوانند شخصیتهای منحصربهفردی پیدا کنند، اما همگی دارای ویژگیهای مشترکی هستند که به فرایند تکامل آنها کمک میکند:
- هوش درونی: پرامپتهای از پیش تعریفشده یا پویا در GPT-X که در معماری غیرقابل تغییرشان جاسازی شدهاند و امکان گفتگوی تعاملی و تولید محتوا را فراهم میکنند.
- یادگیری خودکار: قابلیت آموختن و باز کردن اشکال جدیدی از هوش که برای مالک، خالق و شبکه قابل استفاده است.
- بدون نیاز به مجوز: جهانی، آزاد و مقاوم در برابر سانسور.
- سازگار با متاورس: قابل استفاده در اینترنت و قابل ادغام با پلتفرمهای مختلف.
- دارای ارزش و قابل تقسیم: ارزشافزودهای که میتواند بهصورت مالکیت اشتراکی در دسترس مالک، خالق و جامعه آن باشد.
- مبتنی بر توکن: بهشکل یک توکن غیرقابل تعویض (NFT) مبتنی بر استاندارد ERC-721 یا ERC-1155 روی اتریوم.
نمونههای موفق iNFT
یکی از اولین و موفقترین پروژههای iNFT، پلتفرم Alethea AI است. این پلتفرم در سالهای اخیر با استفاده از GPT-3 و توکن ALI، شخصیتهای هوشمندی ایجاد کرده که میتوانند با کاربران صحبت کنند، به سؤالات پاسخ دهند و حتی داستانسرایی کنند. Alethea AI با ساختار چند لایه خود (بدن، روح، ذهن) امکان ارتقای سطح هوش iNFT را نیز فراهم کرده و کاربران میتوانند با مشارکت، سطح یادگیری iNFT خود را افزایش دهند.
در این پروژه، NFT های مرسوم را میتوان با یک «پاد شخصیتی» ترکیب کرد و به آنها روح و ذهن دیجیتال بخشید. این رویکرد غیرامانی (non-custodial) باعث میشود مالکیت کامل NFT همچنان حفظ شود. همچنین، هر چه تعامل بیشتر باشد، سطح یادگیری و قدرت گفتوگوی توکن غیرمثلی هوشمند نیز افزایش مییابد.
مزایای NFT هوشمند چیست؟
از مزایای NFT هوشمند میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تعامل هوشمند: iNFT ها میتوانند مانند انسان پاسخ دهند، سؤال بپرسند و احساسات را درک کنند.
- یادگیری تدریجی: شخصیت و رفتار آنها با گذشت زمان و تعامل تغییر میکند.
- ارتقای دائمی: میتوان هوش و قابلیتهای iNFT را بهمرور ارتقا داد.
- مالکیت مبتنی بر بلاکچین: همه تعاملات و تاریخچه شخصیتی در بلاکچین ذخیره شده و غیرقابل تغییر است.
- امکان استفاده در متاورس و بازیها: iNFT ها بهراحتی میتوانند در پروژههای دیجیتال و بازیهای آینده ادغام شوند.
چالشها و محدودیتهای NFT هوشمند
با وجود مزایای فراوان، iNFT ها هنوز با چالشهایی مواجهاند:
- پیچیدگی فنی: ساخت و توسعه iNFT نیازمند دانش فنی پیشرفته در هوش مصنوعی و بلاکچین است.
- هزینه توسعه بالا: مدلهای زبانی بزرگ و ذخیرهسازی دادهها در بلاکچین هزینهبر هستند.
- ملاحظات اخلاقی و حریم خصوصی: چون iNFT ها تعاملپذیر هستند، نگرانیهایی درباره استفاده از دادههای کاربران وجود دارد.
- محدودیت دسترسی به فناوری: بسیاری از کاربران عادی هنوز به زیرساختهای مورد نیاز برای ساخت یا استفاده از iNFT ها دسترسی ندارند.
آیا iNFT آیندهدار است؟
با رشد سریع فناوریهای AI و NFT، ترکیب آنها نیز بهسرعت در حال گسترش است. تحلیلگران معتقدند که آینده NFT ها به سمت داراییهای تعاملی و هوشمند حرکت میکند و iNFT یکی از مهمترین پیشرانهای این تحول است. با حمایت سرمایهگذاران بزرگ، پروژههایی مانند Alethea AI توانستهاند میلیونها دلار سرمایه جذب کنند و نقشه راه روشنی برای توسعه ارائه دهند.
علاوه بر این، علاقهمندی به متاورس، نیاز به شخصیتهای تعاملی را بیشتر کرده و iNFT ها دقیقاً پاسخ مناسبی برای این نیاز هستند. بههمین دلیل، سرمایهگذاری روی پروژههای معتبر iNFT میتواند نهتنها سودآور، بلکه آیندهمحور نیز باشد، البته به شرط تحلیل دقیق پروژه و تیم فنی آن.
آیا iNFT گزینه خوبی برای سرمایهگذاری است؟
با توجه به حمایت سرمایهگذاران بزرگی چون Multicoin Capital و Dapper Labs، آینده iNFT بسیار امیدوارکننده بهنظر میرسد. بایننس اسمارت چین (BSC) یک صندوق یک میلیارد دلاری برای حمایت از رشد پروژههایی مانند Alethea AI راهاندازی کرده است. همچنین گزارش شده که این صرافی مقدار نامعلومی از توکن ALI (توکن بومی Alethea AI) را خریداری کرده است.
پیوستن سرمایهگذاران معتبر به این پروژهها نشان میدهد که این یک سرمایهگذاری کوتاهمدت نیست. سرمایهگذاری روی iNFT، سرمایهگذاری روی آینده بشر و متاورس است.
جمع بندی
توکنهای غیرمثلی هوشمند تنها یک دستاورد فنی نیستند؛ آنها نمایانگر گذار از محتوای ایستا به داراییهای هوشمند، تعاملی و در حال رشد هستند. در آیندهای نهچندان دور، داراییهای دیجیتالی که میتوانند فکر کنند، تعامل داشته باشند و شخصیت منحصربهفرد بسازند، جایگزین نسخههای ساده و سنتی خواهند شد. این تحول، هنر، آموزش، سرگرمی، کسبوکار و حتی روابط انسانی را دگرگون خواهد کرد. اگر به دنبال پیشگامی در نسل بعدی داراییهای دیجیتال هستید، اکنون زمان شناخت و بررسی iNFT فرا رسیده است.