در این مقاله میخواهیم به هاردفورک بیت کوین بپردازیم. اگر به مطالعات دنیای نوظهور کریپتوکارنسی علاقه داشته باشید، قطعاً می‌دانید که شبکه‌های بلاکچینی از سال 2009 تا به امروز تغییرات زیادی را پشت سر گذاشته‌اند. در حقیقت، شبکه‌های بلاکچینی برای آن که کارایی خود را در میان جوامع بشری توسعه دهند، به بروزرسانی‌هایی نیاز دارند که گاهی این بروزرسانی‌ها منجر به تقسیم یک پروژه رمزارز به دو یا چند نسخه دیگر می‌شود. این مسئله دقیقاً همان چیزی است که در فورک نرم‌افزارها رخ می‌دهد. از این سو، اصطلاح فورک (Fork) نیز به دنیای کریپتو راه یافته و اگر تمایل دارید با نحوه عملکرد پروژه‌های رمزارزی بهتر آشنا شوید، باید اطلاعات جامعی در ارتباط با فورک و انواع آن داشته باشید.
یکی از انواع فورک‌هایی که در شبکه‌های بلاکچینی رخ می‌دهد، هارد فورک (Hard Fork) نام دارد که برخلاف سافت فورک (Soft Fork)، تغییرات اساسی را در شبکه‌های بلاکچینی ایجاد می‌کند؛ به طوری که عملکرد شبکه بلاکچینی جدید با پروتکل قبلی آن ناسازگار است. هاردفورک‌ها به عنوان یک ابزار کلیدی برای بهبود و پیشرفت شبکه‌های بلاکچینی، نقش حیاتی در دنیای کریپتوکارنسی ایفا می‌کنند. با توجه به وجود هارد فورک‌های فراوان در دنیای کریپتوکارنسی، ما این مقاله را به معرفی و بررسی جامع مفهوم هاردفورک و تاریخچه هاردفورک‌های بیت‌ کوین از ابتدا تا به امروز اختصاص داده‌ایم. اگر شما هم در این زمینه کنجکاو هستید، تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.

هاردفورک بیت‌ کوین یک تغییر پروتکل اساسی است که مجموعه جدیدی از قوانین را برای کامپیوترهایی که شبکه بلاکچین را تشکیل می‌دهند، معرفی می‌کند. این تغییرات به قدری بزرگ هستند که اگر هاردفورک بدون توافق کامل دیگر شرکت‌ کنندگان شبکه اجرا شود، می‌تواند باعث تقسیم شبکه رمزارز به دو قسمت مجزا گردد.
در مقایسه با فورک نرم (Soft Fork)، یک هاردفورک مستلزم آن است که همه شرکت ‌کنندگان شبکه به مجموعه قوانین جدید ارتقا یابند و قوانین قدیمی را کنار بگذارند. در حالی که سافت فورک ، به گونه‌ای طراحی شده که به پذیرش معاملات ایجاد شده توسط مجموعه قوانین قدیمی ادامه دهد، بنابراین نیازی به ارتقای فوری همه شرکت ‌کنندگان ندارد.
اصطلاحات فورک از دنیای برنامه‌نویسی نرم‌افزار گرفته شده‌اند. هاردفورک بلاکچین معمولاً منجر به ایجاد دو دفتر کل مجزا و شبکه‌های تراکنشی می‌شود که به طور مؤثر یک ارز دیجیتال جدید ایجاد می‌کنند. این فرایند باعث می‌شود تا یک بلاکچین به دو زنجیره مستقل تقسیم شود.
از زمان ایجاد بیت‌ کوین، بسیاری از توسعه‌دهندگان تلاش کرده‌اند تا پروتکل بیت‌ کوین را کپی کنند یا نقص‌های شناخته شده سیستم اصلی را برطرف نمایند. در نتیجه، تا به امروز ده‌ها هاردفورک بیت‌ کوین رخ داده است، هر چند که نتوانسته‌اند جایگاه اصلی بیت‌ کوین را بگیرند.
این هارد فورک‌ها منجر به ایجاد ارزهای دیجیتال مختلفی با نام‌های مشابه بیت‌ کوین شده‌اند که از جمله این موارد می‌توان به بیت‌ کوین کش (Bitcoin Cash) و بیت‌ کوین گلد (Bitcoin Gold) اشاره کرد. هر کدام از این ارزهای جدید با هدف بهبود و اصلاح مشکلاتی که در بیت‌ کوین اصلی دیده شده، ایجاد شده‌اند و هر یک دارای ویژگی‌ها و اهداف متفاوتی نیز هستند.

هاردفورک بیت کوین چیست؟

تاریخچه هارد فورک‌های بیت‌ کوین از زمان ظهور آن در سال 2009، مجموعه‌ای از تلاش‌ها برای بهبود عملکرد، امنیت و قابلیت‌های شبکه بلاکچین این رمزارز بوده است. یکی از اولین و مشهورترین هاردفورک‌های بیت‌ کوین، بیت‌ کوین کش (Bitcoin Cash) بود که در آگوست 2017 اتفاق افتاد. این هارد فورک به دلیل اختلافات عمیق در جامعه بیت‌ کوین درباره مقیاس‌پذیری شبکه بوجود آمد. توسعه‌دهندگان بیت‌ کوین کش معتقد بودند که افزایش اندازه بلاک‌ها می‌تواند تعداد تراکنش‌های پردازش شده در هر بلاک را افزایش دهد و در نتیجه سرعت شبکه را بهبود بخشد.
پس از بیت‌ کوین کش، در اکتبر 2017، بیت‌ کوین گلد (Bitcoin Gold) از بیت‌ کوین منشعب شد. هدف از این هارد فورک، مقابله با تمرکز بر یک نوع استخراج بود. بیت‌ کوین گلد الگوریتم استخراج را تغییر داد تا امکان استخراج با استفاده از پردازنده‌های گرافیکی (GPU) را فراهم کند و استخراج را از دست شرکت‌های بزرگ و مزرعه‌های استخراج خارج نماید.
علاوه بر این، هارد فورک‌های دیگری نیز رخ داده‌اند، مانند بیت‌ کوین ساتوشی ویژن (Bitcoin SV) که در نوامبر 2018 از بیت‌ کوین کش جدا شد. هدف اصلی بیت‌ کوین SV، بازگرداندن پروتکل بیت‌ کوین به نسخه‌ای نزدیک‌تر به نسخه اصلی ساتوشی ناکاموتو بود و همچنین افزایش اندازه بلاک‌ها برای بهبود مقیاس‌پذیری شبکه.
این هارد فورک‌ها نشان ‌دهنده تنوع دیدگاه‌ها و رویکردهای مختلف در جامعه بیت‌ کوین و تلاش‌های مداوم برای بهبود و تکامل این رمزارز برجسته هستند. هر یک از این موارد با هدف حل مشکلات خاصی که در شبکه بیت‌ کوین مشاهده شده است، ایجاد شده‌اند و به توسعه اکوسیستم گسترده‌تری از ارزهای دیجیتال نیز کمک کرده‌اند.

به طور کلی هاردفورک‌های بیت کوین را می‌توان به دسته‌های زیر تقسیم نمود که هر کدام را برایتان شرح می‌دهیم.

آشنایی با هاردفورک_های بیت کوین

بیت کوین XT یکی از اولین هارد فورک‌های برجسته بیت کوین بود که توسط مایک هرن در اواخر سال ۲۰۱۴ ایجاد شد و شامل ویژگی‌ها و بروزرسانی‌های جدیدی بود.
در حالی که نسخه قبلی بیت کوین حداکثر هفت تراکنش در ثانیه را پشتیبانی می‌کرد، نسخه جدید بیت کوین XT توانست تعداد تراکنش‌ها را در هر ثانیه به ۲۴ برساند. برای دستیابی به این هدف، پیشنهاد شد که اندازه بلوک از یک مگابایت به هشت مگابایت افزایش یابد.
بیت کوین XT در اواخر تابستان ۲۰۱۵ توانست در ابتدا با بیش از ۱۰۰۰ گره نرم‌افزار خود را به‌ طور موفقیت‌آمیز اجرا کند. با این حال، تنها چند ماه بعد، این پروژه حمایت کاربران را از دست داد و متعاقباً توسط آنها رها شد. امروزه بیت کوین XT دیگر در دسترس نیست و وب‌سایت اصلی آن نیز اکنون از بین رفته است.

بیت کوین Unlimited از زمان انتشار اولیه خود در اوایل سال ۲۰۱۶ تا به امروز به نوعی به صورت یک راز باقی مانده است. توسعه‌دهندگان این پروژه اطلاعات کمی منتشر کرده‌اند؛ به‌عنوان مثال، کدی را منتشر کرده‌اند، اما مشخص نکرده‌اند که به چه نوع فورکی نیاز خواهد بود.
Bitcoin Unlimited به ماینرها این امکان را می‌دهد که بر اساس نظر خود درباره اندازه بلوک‌ها تصمیم‌گیری کنند و گره‌ها و ماینرها می‌توانند اندازه بلوک‌هایی را که می‌پذیرند، تا حداکثر ۱۶ مگابایت تنظیم کنند. با وجود برخی علاقه‌مندی‌ها و گذشت زمان طولانی، بیت کوین Unlimited نتوانسته است تا حد زیادی مقبولیت کاربران را بدست آورد.

در رابطه با SegWit، برخی از توسعه‌دهندگان و کاربران بیت کوین تصمیم گرفتند تا با ایجاد یک هارد فورک از بروزرسانی پروتکل جلوگیری کنند. بیت کوین کش نتیجه این هارد فورک محسوب می‌شود. در آگوست ۲۰۱۷، با جدا شدن کیف پول‌های Bitcoin Cash از بلاکچین اصلی و عدم پذیرش معاملات و بلوک‌های بیت کوین، این ارز جدید شکل گرفت.
بیت کوین کش همچنان به عنوان موفق‌ترین هارد فورک بیت کوین شناخته می‌شود. تا آوریل ۲۰۲۱، این ارز دیجیتال به عنوان یازدهمین ارز بزرگ از نظر ارزش بازار محسوب می‌شد، که بخشی از این موفقیت به دلیل حمایت چهره‌های برجسته در جامعه ارزهای رمزپایه و استفاده گسترده از آن است. بیت کوین کش بلوک‌هایی با اندازه ۸ مگابایت را پشتیبانی نموده و پروتکل SegWit را قبول نمی‌کند.

زمانی که ارزش بیت کوین کاهش یافت، برخی از اعضای جامعه همچنان به دنبال افزایش اندازه بلوک‌ها بودند. در پاسخ به این نیاز، گروهی از توسعه‌دهندگان بیت کوین کلاسیک را در اوایل سال ۲۰۱۶ راه‌اندازی کردند. برخلاف بیت کوین XT که پیشنهاد افزایش اندازه بلوک به ۸ مگابایت را داده بود، بیت کوین کلاسیک هدف خود را افزایش اندازه بلوک به ۲ مگابایت قرار داد.
بیت کوین کلاسیک نیز مانند بیت کوین XT در سال ۲۰۱۶ توجه اولیه زیادی را به خود جلب کرد و تعداد نودهای آن بین ۲۷۰۰۰ تا ۲۰۰ هزار متغیر بود. این پروژه هنوز هم فعال است و برخی از توسعه‌دهندگان به شدت از بیت کوین کلاسیک حمایت می‌کنند. با این حال، به نظر می‌رسد که جامعه بزرگ‌تر رمزارزها به گزینه‌های دیگری روی آورده‌اند.

بیت کوین گولد یک هارد فورک بود که چند ماه پس از بیت کوین کش در اکتبر ۲۰۱۷ رخ داد. هدف اصلی ایجادکنندگان این هارد فورک بازگرداندن امکان استخراج با کارت‌های گرافیک معمولی بود. توسعه‌دهندگان بیت کوین گولد معتقد بودند که استخراج بیت کوین بیش از حد تخصصی و وابسته به تجهیزات پیشرفته شده است.
یکی از ویژگی‌های خاص بیت کوین گولد فرایند Post-mine بود که در آن تیم توسعه‌دهنده پس از انجام فورک ۱۰۰,۰۰۰ کوین را استخراج کرد. بسیاری از این کوین‌ها برای اهداهای خاص استفاده شدند و توسعه‌دهندگان اظهار داشتند که این اهداها برای رشد و تأمین بودجه اکوسیستم بیت کوین گولد به کار گرفته می‌شوند. همچنین بخشی از این سکه‌ها برای پرداخت به توسعه‌دهندگان اختصاص داده شد.
به طور کلی، بیت کوین گولد به بسیاری از اصول بنیادی بیت کوین پایبند است، اما الگوریتم اثبات کار مورد استفاده در آن با بیت کوین متفاوت است و نیازهای متفاوتی از ماینرها دارد.

پیتر ویلو، توسعه‌دهنده Bitcoin Core، ایده شاهد تفکیک شده (SegWit) را در اواخر سال ۲۰۱۵ مطرح و معرفی کرد. به بیان ساده، هدف SegWit کاهش اندازه هر تراکنش بیت کوین بود، که این امر امکان انجام تعداد بیش‌تری تراکنش به طور همزمان را فراهم می‌کرد. از لحاظ فنی، SegWit یک چنگال نرم به حساب می‌آید. با این حال، ممکن است پس از طرح اولیه، در اجرای یک هارد فورک در بیت کوین نیز نقش داشته باشد.

وقتی که SegWit در آگوست ۲۰۱۷ پیاده‌سازی شد، توسعه‌دهندگان برنامه‌ای داشتند تا مؤلفه دومی را برای ارتقای پروتکل اضافه کنند. این مورد اضافه که SegWit2x نام داشت، منجر به ایجاد یک هارد فورک شد که اندازه بلوک‌ها را به ۲ مگابایت افزایش می‌داد. قرار بود که SegWit2x به عنوان یک هارد فورک در نوامبر ۲۰۱۷ اجرا شود. با این حال، تعدادی از شرکت‌ها و اعضای جامعه بیت کوین که در ابتدا از پروتکل SegWit حمایت کرده بودند، تصمیم گرفتند از این هارد فورک پشتیبانی نکنند. یکی از دلایل این تصمیم، قابلیت محافظت بازپخش اختیاری در SegWit2x بود که تأثیر قابل ‌توجهی بر نوع تراکنش‌هایی داشت که فورک جدید قبول می‌کرد.

در هشتم نوامبر ۲۰۱۷، تیم پشتیبان SegWit2x اعلام کرد که به دلیل اختلاف نظر میان حامیان قبلی پروژه، اجرای هارد فورک را لغو می‌کند.

سگویت تو ایکس (SegWit2X)

در چند سال اخیر، بیت کوین تعداد زیادی فورک ایجاد کرده است. در حالی که هیچ کس نمی‌تواند با اطمینان پیش‌بینی کند، این احتمال وجود دارد که این ارز دیجیتال در آینده نیز هم سافت فورک‌ها و هم هاردفورک‌های جدیدی را تجربه کند. با این وجود، BTC به طور مداوم در حال رشد بوده و آینده آن به طور دقیق قابل پیش‌بینی نیست. در این مقاله، تاریخچه هارد فورک‌های بیت کوین را بررسی کردیم تا اطلاعات جامعی درباره این موضوع بدست آورید.