آنچه در این مطلب می‌خوانید:
معافیت مالیاتی ارز دیجیتال، امتیازی است که بسیاری از سرمایه گذاران و تریدرها در بازار کریپتو به دنبال آن هستند. در بسیاری از کشورها، خرید و فروش ارز دیجیتال، استخراج یا تبدیل آن به پول فیات، مشمول مالیات‌های مستقیم یا غیرمستقیم می‌شود. با این حال، کشورهای معدودی با سیاست‌های مالیاتی ملایم یا حتی صفر درصد برای تراکنش‌های رمزارزی وجود دارند که برای فعالان این حوزه جذابیت ویژه‌ای دارند.
در این مقاله از کریپتونگار، به معرفی ۵ کشور دوست‌دار ارز دیجیتال می‌پردازیم که در آن‌ها تراکنش‌های کریپتویی از مالیات معاف بوده یا قوانین مالیاتی بسیار انعطاف پذیری دارند، و می‌توانند مقصدی ایده‌آل برای سرمایه گذاران، تریدرها و استارتاپ های بلاکچینی باشند.
السالوادور
السالوادور نخستین کشوری است که به‌طور رسمی بیت کوین را به عنوان ارز قانونی پذیرفت. این تصمیم تاریخی در سال ۲۰۲۱ توسط رئیس‌جمهور «نایب بوکله» اجرا شد و از آن زمان، بیت کوین در کنار دلار آمریکا به عنوان واحد پول رسمی کشور مورد استفاده قرار گرفت. هدف اصلی این قانون، افزایش دسترسی مالی مردم، جذب سرمایه گذاری خارجی و تبدیل السالوادور به یک قطب فناوری بلاکچین در آمریکای لاتین بود.
از نظر مالیاتی، این کشور برای کاربران رمزارز، یک بهشت واقعی است. سرمایه گذاران خارجی که در پروژه‌های مرتبط با ارز دیجیتال مشارکت می‌کنند، از معافیت کامل مالیاتی بهره‌مند می‌شوند. سود حاصل از خرید و فروش بیت کوین یا سایر ارزهای دیجیتال در السالوادور مشمول مالیات نیست، به شرطی که این فعالیت‌ها در چهارچوب قوانین کشور انجام شوند. این موضوع باعث شده بسیاری از علاقه‌مندان به حوزه کریپتو، برای سرمایه گذاری یا اقامت در این کشور علاقه‌مند شوند.
دولت السالوادور برای تقویت جایگاه خود در این صنعت، پروژه‌های گسترده‌ای مانند راه‌اندازی «شهر بیت کوین» (Bitcoin City)، استخراج با انرژی آتشفشانی، و تسهیل خدمات بانکی بر بستر بلاکچین را در دستور کار قرار داده است. این سیاست‌ها نه تنها باعث جذب استارتاپ های کریپتویی شده، بلکه نام این کشور را در لیست کشورهایی با قوانین مالیاتی بسیار دوستانه برای رمزارزها قرار داده است.
جزئیات قوانین مالیاتی السالوادور
- معافیت کامل از مالیات بر سود سرمایه (Capital Gains): یعنی اگر شما بیت کوین بخرید و بعد از مدتی آن را با سود بفروشید، نیازی نیست مالیاتی پرداخت کنید.
- معافیت برای سرمایه گذاران خارجی: هر کسی که از خارج از کشور وارد حوزه رمزارز در السالوادور شود، از مالیات‌های معمول و سنگین کشورهای غربی خلاص می‌شود.
- حمایت از استارتاپ های بلاکچینی: دولت با راه‌اندازی صندوق‌های حمایتی، مناطق ویژه اقتصادی و طرح‌های سرمایه گذاری مانند «شهر بیت کوین» قصد دارد تبدیل به قطب رمزارز در آمریکای مرکزی شود.
بیشتر بخوانید: معرفی ۴ کشوری که ویزای شهروندی با ارز دیجیتال می‌دهند
پرتغال
پرتغال یکی از کشورهایی است که با نگاهی باز و آینده نگرانه به فناوری‌های مالی نوین، فضای مناسبی برای توسعه فعالیت‌های رمزارزی فراهم کرده است. دولت پرتغال به‌طور رسمی اعلام کرده که معاملات شخصی رمزارزها (مانند خرید، فروش یا نگهداری برای سرمایه گذاری) مشمول مالیات بر سود نمی‌شوند، مگر اینکه فرد به‌عنوان یک فعال اقتصادی حرفه‌ای ثبت شده باشد.
این سیاست باعث شده که هزاران تریدر و سرمایه گذار کریپتو در سال‌های اخیر به پرتغال مهاجرت کنند. بسیاری از شهرهای این کشور، مانند لیسبون و پورتو، اکنون میزبان انجمن‌ها، کنفرانس‌ها و شرکت‌های فعال در حوزه بلاکچین هستند. با توجه به هزینه‌های زندگی مناسب، کیفیت بالای زندگی و امنیت اجتماعی بالا، پرتغال یکی از محبوب‌ترین کشورها برای مهاجرت مالیاتی شده است.
هرچند در سال ۲۰۲۳ برخی تغییرات جزئی در قوانین مالیاتی رمزارزها در پرتغال مطرح شد، اما همچنان وضعیت مالیاتی این کشور برای کاربران غیرحرفه‌ای رمزارزها بسیار مطلوب است. دولت پرتغال به دنبال حفظ تعادل میان جذب سرمایه گذار و اعمال نظارت مالی است، اما بدون سخت‌گیری بیش از حد بر فعالیت‌های معمول رمزارزی.
جزئیات قوانین مالیاتی پرتغال
- افرادی که به‌صورت شخصی (و نه حرفه‌ای یا شرکتی) به ترید یا نگهداری رمزارزها می‌پردازند، هیچ مالیاتی بر سود خود پرداخت نمی‌کنند. این قانون مخصوصاً برای تریدرهایی که از خرید و فروش روزانه یا میان مدت سود می‌گیرند، بسیار مهم است.
- استخراج رمزارزها در صورتی که به عنوان فعالیت تجاری رسمی ثبت نشده باشد، مشمول مالیات نمی‌شود.
- در برخی شرایط، کسب سود از ایردراپ ها یا استیکینگ هم در محدوده معافیت قرار می‌گیرد، هرچند که این موضوع بستگی به نحوه دریافت آن سود دارد.
امارات
امارات متحده عربی در سال‌های اخیر به سرعت به یکی از قطب‌های جهانی ارز دیجیتال و فناوری بلاکچین تبدیل شده است. دولت این کشور با تدوین سیاست‌های شفاف، ایجاد نهادهای نظارتی اختصاصی و جذب صرافی های بین‌المللی، دبی و ابوظبی را به بستر مناسبی برای کسب و کارهای رمزارزی تبدیل کرده است. در این کشور، درآمد شخصی و سود حاصل از سرمایه گذاری، از جمله حوزه ارز دیجیتال، به‌طور کلی مشمول مالیات نیست.
ویژگی مهم دیگر امارات، ایجاد مناطق آزاد اقتصادی است. مناطقی مانند DMCC ،ADGM و DIFC به شرکت‌های فعال در حوزه بلاکچین اجازه می‌دهند بدون پرداخت مالیات بر سود، مالکیت ۱۰۰ درصد خارجی داشته باشند. در این مناطق، شرکت‌ها می‌توانند فعالیت‌های رمزارزی مانند تریدینگ، پرداخت، خدمات کیف پول و راه‌اندازی صرافی را به صورت قانونی انجام دهند. این تسهیلات باعث شده بسیاری از استارتاپ های بین‌المللی دفاتر اصلی یا منطقه‌ای خود را به دبی منتقل کنند.
همچنین امارات در کنار زیرساخت‌های پیشرفته مانند اینترنت پرسرعت و تسهیل فرآیندهای بانکی و ارتباطی، میزبان رویدادهای بزرگ رمزارزی مانند Crypto Expo Dubai است. این عوامل دست به دست هم داده‌اند تا امارات به عنوان یکی از بهترین کشورها برای فعالیت در دنیای بدون مرز کریپتوکارنسی شناخته شود.
جزئیات قوانین مالیاتی در امارات
- در امارات مالیات بر درآمد شخصی وجود ندارد؛ بنابراین، اگر فردی از طریق ترید ارز دیجیتال یا سرمایه گذاری سودی کسب کند، نیازی به پرداخت مالیات ندارد.
- در مناطق آزاد (Free Zones) مانند DMCC، ADGM و DIFC، شرکت‌هایی که در حوزه رمزارز فعالیت می‌کنند از مزایای خاصی مثل معافیت مالیاتی تا چندین سال، مالکیت ۱۰۰٪ خارجی و قوانین مالیاتی مستقل بهره‌مند می‌شوند.
- صرافی های بزرگی مانند بایننس و کراکن نیز دفاتر منطقه‌ای خود را در امارات دارند.
بیشتر بخوانید: چگونه از بایننس وام بگیریم؟ آموزش کامل شرایط دریافت وام از Binance
سنگاپور
سنگاپور یکی از کشورهای پیشرفته و قانونمند آسیاست که به دلیل محیط تجاری پایدار، قوانین مالیاتی شفاف و زیرساخت‌های دیجیتال قوی، به مقصدی محبوب برای فعالان حوزه رمزارز تبدیل شده است. دولت سنگاپور ارزهای دیجیتال را به‌عنوان کالا (نه ارز) دسته‌بندی کرده و همین موضوع بر سیاست‌های مالیاتی آن تأثیرگذار بوده است.
در سنگاپور، اگر فردی به‌صورت غیرحرفه‌ای رمزارز خرید و فروش کند، درآمد حاصل از آن، معاف از مالیات است. یعنی اگر شما به عنوان یک تریدر غیرثبتی فعالیت می‌کنید و سود کسب می‌کنید، نیازی به پرداخت مالیات بر درآمد ندارید. فقط در صورتی که شرکت یا کسب و کاری داشته باشید که به صورت حرفه‌ای در حوزه رمزارز فعالیت دارد، باید مالیات تجاری پرداخت کنید. همچنین، استخراج رمزارز و خدمات مرتبط با کریپتو ممکن است تحت مالیات خدمات و کالا (GST) قرار گیرد.
سنگاپور میزبان بسیاری از پروژه‌های معتبر بلاکچین مانند Nansen ،Crypto.com و Zilliqa است. با توجه به موقعیت استراتژیک جغرافیایی، سطح بالای فناوری، و ساختار مالی کارآمد، این کشور به یکی از مهم‌ترین مراکز رمزارزی آسیا تبدیل شده است. همچنین، رویدادهای جهانی مانند Token2049 سالانه هزاران فعال حوزه بلاکچین را به این کشور جذب می‌کنند.
جزئیات قوانین مالیاتی رمزارز در سنگاپور
- سود حاصل از خرید و فروش ارزهای دیجیتال توسط افراد حقیقی، مشمول مالیات نمی‌شود.
- تنها در صورتی که خرید و فروش ارز دیجیتال به‌عنوان فعالیت تجاری در نظر گرفته شود، مالیات اعمال می‌شود.
- استخراج رمزارزها یا پرداخت با کریپتو نیز در برخی موارد ممکن است مشمول مالیات کالا و خدمات (GST) شود، اما نه مالیات بر درآمد شخصی.
سوئیس
سوئیس با شهرت دیرینه‌اش در بانکداری، امنیت مالی و بی‌طرفی سیاسی، در زمینه ارزهای دیجیتال نیز رویکردی نوآورانه و حمایتی در پیش گرفته است. این کشور ارزهای دیجیتال را به‌طور رسمی به عنوان دارایی شخصی شناسایی کرده و قوانینی وضع کرده است که به افراد اجازه می‌دهد در چهارچوب مشخص، بدون نگرانی از مالیات سنگین، در این حوزه فعالیت کنند.
در شهر زوگ (Zug)، که با نام Crypto Valley شناخته می‌شود، بسیاری از شرکت‌های بزرگ بلاکچینی از جمله Ethereum Foundation مستقر هستند. یکی از دلایل این تمرکز بالا، قوانین مالیاتی ساده و شفاف در این منطقه است. افراد حقیقی که صرفاً رمزارز نگهداری می‌کنند یا گهگاه خرید و فروش انجام می‌دهند، نیازی به پرداخت مالیات بر سود سرمایه ندارند. البته اگر شخصی به‌صورت حرفه‌ای ترید کند یا در قالب کسب و کار فعالیت داشته باشد، ممکن است مشمول مالیات بر درآمد شود.
سوئیس همچنین یک سیستم مالیاتی خاص دارد که بر اساس «ارزش خالص دارایی» در پایان سال مالیاتی، مبلغی اندک به‌عنوان مالیات دریافت می‌کند. در نتیجه، نگهداری رمزارزها در کیف پول های شخصی مشمول مالیات دارایی سالانه می‌شود، اما این مالیات بسیار پایین است. همین تعادل باعث شده سوئیس یکی از شفاف‌ترین و در عین حال امن‌ترین کشورها برای فعالیت رمزارزی در سطح جهان باشد.
جزئیات قوانین مالیاتی رمزارزها در سوئیس
- افراد حقیقی که ارز دیجیتال را برای سرمایه گذاری نگهداری می‌کنند، مشمول مالیات بر سود سرمایه نیستند.
- مالیات تنها زمانی اخذ می‌شود که شخص به طور حرفه‌ای در خرید و فروش رمزارز فعالیت کند.
- مالیات سالانه‌ای به‌عنوان "دارایی" ممکن است از نگهداری رمزارزها گرفته شود، اما درصد آن بسیار پایین است.
جمع بندی
با افزایش فشارهای مالیاتی بر فعالان حوزه رمزارز در بسیاری از کشورهای جهان، برخی از تریدرها و سرمایه گذاران به فکر مهاجرت مالیاتی یا ثبت شرکت در کشورهایی با سیاست‌های رمزارزی منعطف‌تر هستند. در این میان، کشورهایی مانند امارات، پرتغال، سنگاپور و سوئیس، گزینه‌های بسیار مناسبی هستند که به شما اجازه می‌دهند با آزادی بیشتری در بازار کریپتو فعالیت کنید.
البته پیش از هرگونه تصمیم‌گیری، توصیه می‌شود با مشاوران مالیاتی و حقوقی بین‌المللی مشورت کنید تا با جزئیات قوانین محلی و شرایط اقامت یا ثبت شرکت آشنا شوید.
سوالات متداول
آیا اقامت یا شهروندی در این کشورها برای استفاده از معافیت مالیاتی ارزهای دیجیتال اجباری است؟
خیر، در بسیاری از این کشورها (مانند امارات و پرتغال) حتی افراد غیرمقیم یا بدون اقامت دائم می‌توانند از معافیت‌های مالیاتی بهره‌مند شوند؛ به شرطی که تراکنش‌ها از طریق حساب‌های محلی یا شرکت‌های ثبت‌شده در آن کشور انجام شوند. با این حال، برخی کشورها مانند السالوادور برای دریافت کامل مزایا، اقامت قانونی را ترجیح می‌دهند.
آیا این معافیت‌های مالیاتی برای تمامی ارزهای دیجیتال (مثل NFTها یا توکن‌های DeFi) نیز اعمال می‌شود؟
نه همیشه؛ برخی کشورها مانند سنگاپور و سوئیس، NFTها و توکن های سودآور (مانند استیکینگ یا لندینگ) را تحت دسته‌بندی‌های مالیاتی متفاوتی قرار می‌دهند. مثلاً در سنگاپور، درآمد حاصل از استیکینگ ممکن است مشمول مالیات خدمات (GST) شود، حتی اگر فروش رمزارز معاف باشد.
آیا این کشورها با FATF یا سازمان‌های جهانی مالیاتی همکاری می‌کنند و اطلاعات تراکنش‌ها را به کشورهای دیگر ارسال می‌کنند؟
بله. کشورهایی مانند سوئیس، سنگاپور و امارات در چهارچوب CRF (Convention on Mutual Administrative Assistance in Tax Matters) و FATF همکاری می‌کنند. این بدان معناست که اگرچه مالیات محلی وجود ندارد، اما ممکن است اطلاعات مالی شما به کشور اصلی‌تان گزارش شود، مگر اینکه اقامت مالیاتی خود را به‌طور رسمی تغییر داده باشید.
آیا شرکت‌های ایرانی می‌توانند در این کشورها ثبت شوند و از معافیت مالیاتی استفاده کنند؟
از نظر قانونی بله، به ویژه در مناطق آزاد امارات یا پرتغال. اما به دلیل تحریم‌های بین‌المللی، بانک‌های این کشورها ممکن است حساب‌های مرتبط با شهروندان یا شرکت‌های ایرانی را با احتیاط بیشتری بررسی کنند یا اصلاً خدمات ندهند. مشاوره با وکیل بین‌المللی قبل از ثبت شرکت ضروری است.
آیا این معافیت‌ها دائمی هستند یا ممکن است در آینده تغییر کنند؟
خیر، هیچ معافیتی دائمی نیست. پرتغال در سال ۲۰۲۳ قوانین خود را بازنگری کرد و امارات نیز در حال تدوین چهارچوب مالیاتی جدید برای شرکت‌هاست. توصیه می‌شود هر ساله گزارش‌های رسمی وزارت امور مالیاتی این کشورها یا مشاوران حقوقی بین‌المللی را بررسی کنید تا از آخرین تغییرات مطلع شوید.
